FİLİZ KIRAL / GÜNBOYU
Gayrimenkul alım-satım trafiğinde yaşanan artış bilhassa büyükşehirlerdeki tapu dairelerinde yoğunluğa neden oluyor, kimi periyotlarda randevu alınamıyordu. Tapudaki yoğunluğun azaltılması hedefiyle yeni bir uygulama gereksinimi ortaya çıktı ve noterler sisteme dahil edildi.
Noterlerde yalnızca konut değil, ofis, dükkân, arsa ve tarla üzere ‘tüm taşınmazların’ alım-satım süreci yapılacak.
NEREYE NASIL MÜRACAAT YAPILACAK?
Notere randevusuz gidilmesi mümkün değil. Satış sürecini noterden yapmak isteyenler Türkiye Noterler Birliği’nin ‘e-randevu/başvuru’ uygulamasından e-Devlet kapısını kullanarak müracaat yapacak. Müracaat esnasında, satışı yapılacak taşınmaz seçilecek. Türkiye Noterler Birliği Bilgi Sistemi’ne (TNBBS), tarafların bilgileri, taşınmazın emlak vergi kıymeti ile taraflar ortasında belirlenen satış bedeli üzere bilgiler işlenecek ve dokümanları yüklenecek. (Yüklenen dokümanların asılları, randevu tarihi ve saatinde ibraz edilecek.) Ayrıyeten sürecin yapılacağı noterlik de müracaat evresinde seçilecek.
ALIM-SATIM SÜRECİ NASIL TAMAMLANACAK?
Başvurudan sonra noter, müracaat evrakı düzenleyecek. Noter, düzenlediği müracaat dokümanını Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne, Tapu ve Kadastro Paylaşım Sistemi (TAKPAS) üzerinden iletecek. Satışı yapılacak taşınmaza ilişkin detaylı tapu kayıt bilgileri ile başka bilgi ve dokümanları de TAKPAS üzerinden sorgulayacak. Taşınmaza ait evrakların eksik olması hâlinde eksiklikler taşınmazın kayıtlı olduğu tapu müdürlüğünden talep edilecek. Noter, eksik doküman ya da taşınmazın satışına mani türel bir durumun bulunmadığını tespit ettikten sonra mukavele hazırlayacak.
Genel Müdürlük, sürece ilişkin döner sermaye hizmet bedeli ile tapu harcının tahsiline ait e-tahsilat seri numarası üretip notere TAKPAS’tan iletecek. Noter, e-tahsilat seri numarası ve ödeme metodu ile kontratın imzalanmasına yönelik randevu tarih ve saatini taraflara kısa bildiriyle bildirecek. Taraflara, randevu tarih ve saatinde noterlikte hazır bulunmazlarsa, 10 gün içinde noterliğe müracaat etmeleri halinde sürecin yapılacağı, aksi takdirde müracaatın iptal edileceği bilgisi de tekrar birebir iletiyle iletilecek.
Noter, taşınmazın satışını kısıtlayıcı yahut satışa mahzur hukuksal bir durumun bulunmadığını tespit ettikten sonra mukaveleyi taraflara imzalatıp Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi’nden (TAKBİS) yevmiye numarası alarak mukaveleyi ve başka dokümanları TAKBİS’e kaydedecek. Mukavelenin TAKBİS’e kaydından sonra tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanacak. Kontrat ile öbür dokümanlar süresiz saklanmak üzere noter tarafından TNBBS’ye kaydedilirken, tıpkı vakitte fiziki olarak da arşivlenecek. Taraflara, kontrat imzalandıktan sonra noter tarafından tapu senedi teslim edilecek.
NOTERE EK FİYAT ÖDENECEK Mİ?
Tapu dairesinde yapılan süreçlerde satış bedelinin yüzde 4’ü kadar tapu harcı ödenirken, noterlerde buna ek bir fiyat daha alınacak. Noter fiyatı taşınmazın bedeline nazaran 500 liradan az ve 4 bin liradan fazla olamayacak. Ayrıyeten bu ölçüler her yıl tekrar değerleme oranında artacak.
