Sabah Gazetesi’nden Mete DİRİCE’nin haberine nazaran, taban fiyata orta artırım yapılacak. Personel, patron ve hükümetten oluşan 15 kişilik Taban Fiyat Tespit Komitesi yeni hükümetin kurulması sonrası toplanacak.
Asgari fiyata yapılacak orta artırım Temmuz ayında ödenecek. Öte yandan minimum fiyat üzerindeki maaşlar için de vergi düzenlemesi ile bütün çalışanların gelirleri artırılacak.
28 Mayıs seçimlerinde Recep Tayyip Erdoğan’ın yine Cumhurbaşkanı seçilmesi sonrası inanç ve istikrar bildirileri dikkat çekti. Gözler yeni Kabine’nin kurulması sonrası başta minimum fiyat, emekli ve memur artırımı olmak üzere yapılacak düzenlemelere çevrildi.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla yeni taban fiyatın tespiti için Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın yetkilileri bir müddettir çalışmalarını devam ettiriyordu. Yeni Kabine’nin belirli olmasından sonra minimum fiyata orta artırım için düğmeye basılacak.
Yeni minimum fiyat için 500 dolar kritik eşik olarak belirlenecek.
Asgari fiyat için 6 aylık enflasyon sayıları değerli bir kıstas olacak.
Net taban fiyata orta artırım fiyatı refah hissesi ile belirlenecek.
Refah hissesi (Ek zam) burada toplumsal devlet anlayışı çerçevesinde ulusal gelir artışlarının tabana yayılması için maaşların enflasyonun üzerinde verilen artırım oranını tabir ediyor.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, taban fiyat, emekli ve memur Temmuz artırımı için refah hissesi muştusunu verdi. Erdoğan, toplumun her bölümünün alım gücünün artırılacağının altını çizerken, hem enflasyon farkı hem de refah hissesi ile maaşların artacağını söz etti.
Yüksek Seçim Şurası’nın birkaç gün içerisinde kesin sonuçları açıklaması ve 2 Haziran Cuma gününe kadar yeni Kabine’nin aşikâr olması bekleniyor.
Yeni Kabine’nin muhakkak olması sonrası Minimum Fiyat Tespit Komitesi, hükümetin davetiyle toplanacak. Kurul 5’er kişilik gruplar şeklide toplamda 15 kişi olacak halde personel, patron ve hükümetten oluşuyor. Karar oy çokluğu ile alınabiliyor. Toplamda 3 yahut 4 toplantı sonrası yeni sayı muhakkak olacak.
Haziran ayı içerisinde her tarafın bir defa mesken sahipliği yapacağı ve her hafta bir toplantı ile bir sayıda uzlaşılması bekleniyor.
Yeni devirde enflasyonu baskılayıcı önlemler alınacak ve artan alım gücü korunacak. Atılacak adımlarla hem enflasyonda düşüş hızlanacak hem de alım gücü yükselecek. 2 yıl içerisinde enflasyonun tek haneye inmesi hedefleniyor.
Enflasyon farkı ve refah hissesi ile maaşlar belirlenerek alım gücü yükseltilecek
Maaşlara vergi düzenlemesi yapılarak çalışanların gelirleri artırılacak
Büyümeden taviz vermeden enflasyonu baskılayıcı önlemler alınacak ve artan alım gücü korunacak
Sosyal devlet anlayışını güçlendiren yasal düzenlemeler yapılacak
Artan ulusal gelir artışlarını tabana yayacak yeni düzenlemeler için Lider Recep Tayyip Erdoğan Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’na talimatını verdi. Yapılacak düzenlemeler taban fiyat, emekli ve memurlar başta olmak üzere çabucak her bölümün alım gücünü artıracak.
Asgari fiyat evvel Ocak 2022’de yüzde 50,5 artışla 2.825,90 TL’den 4.253,40 TL oldu. Global enflasyonun çalışanların alım gücünü tahrip etmesi sonrası Lider Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatlarıyla minimum fiyata Temmuz artırımı yapıldı. Taban fiyat Temmuz ayında yaklaşık yüz 30 artışla net 5.500,35 TL oldu.
Temmuz sonrası minimum fiyat brüt 6.471 TL olarak uygulandı. Bu periyotta minimum fiyatın patrona toplam maliyeti ise bir personel için 7.603,43 TL oldu. Bunun 6.471 lirasını brüt minimum fiyat, 1.003,1 TL’sini toplumsal güvenlik primi, 129,42 TL’sini patron işsizlik sigorta primi oluşturdu.
Asgari fiyat Ocak 2023’te Lider Erdoğan’ın son dokunuşuyla Temmuz 2022’ye nazaran yüzde 54,7, Ocak 2022’ye nazaran yüzde 100 artışla net 8506 TL olarak belirlendi. 2022 yılı enflasyonu yüzde 64,27 olarak kayıtlara geçerken, taban fiyattaki 1 yıllık artışın enflasyon sayılarının çok üzerinde olması dikkat çekti.
Bu sayı TL bazlı en yüksek düzey olurken, devrin kuruyla taban fiyat 455 dolar bandına çıkarak bir rekor da döviz bazlı kırdı.
Temmuz ayında taban fiyata artırım yapılamasının yanında çalışanların maaşlarına vergi ayarı yapılarak alım gücünün artırılması hedeflenecek. Yeni düzenleme ile bir arada fiyatlar üzerindeki vergiler tekrar belirlenerek çalışanların gelirlerini artırıcı uygulamalar hayata geçirilecek.
Burada emekçi tarafını temsilen TÜRK-İŞ ve patron tarafını temsilen TİSK’in görüşleri alınarak taslak çalışmalar yapılıyor. Bu düzenlemeyi Hazine ve Maliye Bakanlığı yürütüyor.
Hem Merkez Bankası’nın beklenti anketi hem de ekonomistlerin beklentisine nazaran yeni minimum fiyat için değerli bir belirteç olan 6 aylık enflasyon sayılarının yüzde 20-23 ortasında olması bekleniyor.
5 Haziran tarihinde TÜİK’in Mayıs ayı enflasyon sayılarını açıklamasıyla 5 aylık enflasyon oranı netleşecek. Bu sayı da Minimum Fiyat Tespit Kurulu’nun masasında olacak.
Asgari Fiyat Tespit Komitesi haziran ayında toplanacak ve uzlaşma müzakerelerini yürütecek. Bakanlık şimdiden optimum minimum fiyatın tespit edilmesi için TÜİK’in bilgilerine dayanak olacak anket ve gibisi saha çalışmalarını gerçekleştiriyor.
Asgari fiyat tespit edilirken, personel tarafını temsilen TÜRK-İş talep ettiği sayısı, TİSK verebileceği sayısı belirtecek. Taraflar ellerindeki bilgileri masaya yatıracak.
Hükümet burada hakem rolü üstlense de Lider Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘Çalışanlar enflasyona ezdirilmeyecek, alım gücü artırılacak’ talimatıyla emekçiye daha yakın taraf olacak. Yeni periyodun anahtarı toplumsal devlet anlayışının güçlendiği ve ulusal gelir artışlarının tabana yayılması olacak.
Burada 500 dolarlık bir alım gücü kritik bir alt hudut olarak dikkat çekiyor. Yeni minimum fiyatın bir refah hissesi ile belirlenmesi ve yüzde 20-23 6 aylık beklenen enflasyon sayıları dikkate alındığında yüzde 30-35 artırım formülü ortaya çıktı.
Refah hissesi ile dikkate aldığımızda minimum fiyat artırımı için birinci seçenek olarak yüzde yüzde 30 artırım formülü ortaya çıktı. Taban fiyata temmuz ayında yüzde 30 artırım yapılması durumunda net fiyat 11.058 TL brüt fiyat ise 13.010 TL olacak. Taban fiyata geçen yıl temmuz artırımı da yaklaşık yüzde 30 civarında olmuştu.
Asgari fiyata temmuz ayında yüzde 35 artırım yapılması durumunda net fiyat 11.475 TL brüt fiyat ise 13.500 TL olacak. Bu durumda Temmuz ayında emekli ve memur maaşlarına Ocak 2023 devrinde verilen refah hissesine benzeri bir uygulama kelam konusu olacak.
Geçtiğimiz devirde yaklaşık 1,5 yıl evvel minimum fiyat üzerinden gelir ve damga vergisi kaldırıldı. Ayrıyeten bütün çalışanlarının maaşlarının taban fiyat kadar ki kısmından da bu vergiler kaldırıldı. Böylelikle emekçinin yanında patronun de elini rahatlatan büyük bir gelişme yaşandı.
Türkiye’de çalışanların yüzde 38’ini minimum ücretliler oluşturuyor. Taban fiyat artışları tüm çalışanların gelirlerini dolaylı yoldan da etkiliyor.
Asgari fiyatın artmasıyla birlikte, bütün çalışanların vergi dışı bırakılacak kar meblağı da artacak. Daha açık tabirle maaşını taban fiyattan yüksek alanların da hem maaşları yükselecek hem de brüt maaşları üzerindeki vergi dışı kalan fiyatın artmasıyla yarar artacak.
2023 yılında toplumsal güvenlik, çalışma omurundaki birçok parametre yeni minimum fiyata nazaran belirlenecek. Yeni taban fiyat ile birlikte;
Sosyal güvenlik sisteminde prime temel yarar alt, üst seviyeler
İdari para cezaları,
İşsizlik sigortasından ödenen en yüksek aylık,
Gelir testi hududu,
65 yaş aylığı için gelir kriteri,
Gündelikçi için ödenen prim,
Bireysel emeklilik devlet katkısı fiyatları da yine hesaplanacak.
