Dün Suriyelilerin nasıl gönderileceğinin birinci kısmını, yani süreksiz muhafaza sonlandırılmasıyla seyahat süreci ortasında kalan kısmı yazmıştım.
Bugün ise güvenlik, seyahat ve öbür işlemler kısmını sizlerle paylaşacağım.
Stalin’leşmeden yani tren vagonlarına sığınmacıları doldurmadan, ‘insan onuruna yaraşır’ bir geri dönüş süreci izlenmelidir.
Bu süreçte izlenebilecek en tesirli süreç, karayolu ve denizyolu kullanımıdır.
Karayolu ile otobüslerde içerisinde kolluk kuvvetleri de olacak halde, güvenlik tedbirlerinin en üst seviyede alındığı güzergahlar tercih edilmelidir. Şu anda uygulanan geri gönderme süreçlerinde bir otobüs içerisinde en az 10 kolluk kuvvetine yer verildiği bilinmektedir. Bu sebeple önemli bir işçi sayısına gereksinim duyacağımız katidir.
Sevkiyatı sağlanacak sığınmacılar için büyük bir otobüs sayısı gerekecektir. Bu sebeple evvel fiziki kurallar sağlanmalı, otobüs sayıları tespit edilmelidir.
Konvoyların geçtiği her vilayette güvenlik tedbirleri en üst seviyede olmalıdır.
Ayrıca her türlü oluşabilecek duruma karşı sıhhat çalışanı de hem konvoyda hem de geçilen vilayetlerde hazır bulundurulmalı, en süratli biçimde müdahale edilebilmelidir.
Sığınmacı yükünün en ağır olduğu İstanbul’da Pendik ve Yenikapı limanları sığınmacılar Suriye’deki Tartus ve Lazkiye limanlarına götürülmelidir. İDO’ya ilişkin yüksek kapasiteli feribotlar bu manada kullanılabilir. Böylelikle süreç hem daha süratli hem de muteber olacaktır.
Süreç başladığında, sayının büyüklüğünden ötürü oluşabilecek kaosun önüne geçmek için kimi istasyon ve çıkış kampları kurmak gerekecektir. Kamplarda çalışacak işçinin sayısı, kampların yerleri ihtimamla belirlenmeli, bilhassa çıkış kamplarında parmak izi alınmalıdır.
Bu noktada özel güvenlik sertifikası olanlardan da faydalanılmalıdır. Özel güvenlikler, Geri Gönderme Merkezlerinde yahut istasyon kamplarında kolluk kuvvetlerine takviye olarak görevlendirilebilir.
Lübnan’daki geri gönderme süreci incelendiğinde ülke içerisinde bir kadro sorunların oluştuğu görülüyor. Bu sebeple Türkiye de polis ve jandarma çalışanı sayısının artırılması gerekmektedir.
Şehirlerde yaşanabilecek yağma, şiddet olayları üzere durumlara karşı hazır güç olarak çevik kuvvet çalışanı sayısının önemli oranda üste çekilmesi gerekecektir.
Sığınmacıların sayısı ve uzun müddettir Türkiye’de yer aldıkları düşünüldüğünde güç bir sürecin bizi beklediği fakat üstesinden gelinemeyecek bir durum olmadığı görülmektedir.
Suriyelilerin vatanlarına ‘insan onuruna yaraşır şekilde’ geri dönüşü, ekonomik darboğazın eşiğindeki Türkiye için seçenek değil zorunluluktur.
Bu ortada bütün bu süreç içerisinde birinci yapılması gereken şeyi tekrar hatırlatmak isterim. Suriyelileri göndermek Suriyelilerin gelişini durdurmakla başlar. Her şeyden evvel hudut güvenliği kuraldır.
