Editör: Erkavim Yıldırım
İnsanlar gerek hasta olmadan evvel gerekse sıhhatlerini korumak için hastalıkları tanımayı tercih ediyor. Bu hastalıklardan birisi olan sinüzitle ilgili ayrıntılar…
SİNÜZİT NEDİR?
Sinüsler yüz kemikleri ve kafatasının içine yerleşmiş boşluklardır. İçleri teneffüs yolu hücreleri ile döşelidir. Bu yapıların fonksiyonları ortasında solunan havayı ısıtma, nemlendirme, yabancı partikülleri tutma, mukus salgılama ve bakterileri tutarak çoğalmasını önlemek yer alır
Sinüsleri örten hücre katmanının iltihaplanmasına ise sinüzit denir. Sinüzitte sinüslerin ağzı ödemlenir ve tıkanır. Bunun sebebi hem bakteriler hem de virüsler olabilir.
SİNÜZİT BELİRTİLERİ NELERDİR?
Akut sinüzit meydana gelmesi sonrasında bireylerde çeşitli belirti ve bulgular ortaya çıkar:
-Burunda dolgunluk ve tıkanıklık
-Koyu kıvamlı burun akıntısı
-Boğaz ağrısı
-Geceleri berbatlaşan öksürük
-Geniz akıntısı
-Baş ağrısı
-Yüz bölgesindeki sinüslerde basınç hissi
-Kulak ağrısı
-Diş ağrısı
-Ağız kokusu
-Koku ve tat duyusu ile ilgili problemler
-Halsizlik
SİNÜZİT TEDAVİ METOTLARI NELERDİR?
Akut sinüzit hastalarına genel olarak dayanak tedavisi uygulanır. Dayanak tedavisinin gayesi bu duruma bağlı olarak ortaya çıkan belirtilerin denetim altına alınmasıdır. Ortam havasını nemlendiriciler, burun spreyleri ve sıvı alımının arttırılması dayanak tedavisi içerisinde yer alan uygulamalar ortasındadır.
Günlük tüketilen su ölçüsünün arttırılması sinüzit doğal tedavisi için yapılabilecek temel uygulamaların başında gelir. Tüketilen sıvılar, koyu kıvamdaki mukusun yumuşamasına ve drenajının kolaylaşmasını sağlar.
Burun içi mukozal dokuda ödem tespit edilen bireylerde burun içi steroid uygulamaları ödemi azaltarak burun tıkanıklığı sorunun giderilmesini sağlayabilir. Alerjik nedenler oluşan akut sinüzit olgularında ise antihistaminik olarak sınıflandırılan ilaçlara başvurulabilir.
Akut sinüzit nedeninin bir bakteriyel enfeksiyon olduğunun tespit edilmesi halinde antibiyotik ilaçlar tedavi planına eklenebilir.
Kronik sinüzit tedavisi için genel olarak üzerinde fikir birliğine varılmış tek bir tedavi planı mevcut değildir. Bu rahatsızlığın tedavisinde tetikleyici faktörlerden sakınılması, inflamasyonun azaltılması ve altta yatan bir enfeksiyon hastalığı varsa onun tedavisinin yapılması gerekli olabilir. Genel olarak kronik sinüzit tedavisi altta yatan nedene bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Kronik sinüzitin altta yatan nedenin alerjik durumlar olduğunun anlaşılması halinde tedavinin temelini alerjik yanıtı tetikleyen faktörlerin tespit edilmesi ve bu faktörlerden hastanın kendisini nasıl sakınabileceğinin saptanması oluşturur. Bu hastalara birebir vakitte antihistaminik ilaçlar da reçetelendirilebilir.
Medikal tedavi sistemlerinde ise 8-12 haftalık bir müddet zarfı boyunca burun içi steroid uygulamaları ve 3 hafta üzere uzun müddet boyunca kullanılan antibiyotik ilaçlar yer alır.
Burun açıcı dekonjestan spreyler kısa müddetli kullanımlarda burun tıkanıklığının giderilmesini sağlarken, uzun vadeli kullanımlarda mevcut tabloyu kötüleştirebileceği için dikkatli olunmalıdır.
Nazal polipler kronik sinüzite neden olabilen burun içindeki yeterli huylu oluşumlardır. Topikal burun içi steroid uygulamaları ile 12 hafta sonunda bu problemde rastgele bir gelişme elde edilemezse kısa vadeli olarak ağız yoluyla alınan steroid ilaçlara başvurulabilir. Bu ilaçların kısa vadeli olarak kullanılmasının nedeni meydana getirebileceği yan tesirlerden kaynaklanır.
Medikal tedavi ile karşılık alınamayan kronik sinüzit olgularında cerrahi teşebbüsler bir öbür tedavi seçeneği olarak kıymetlendirilebilir. Çeşitli cerrahi uygulamalar ile sinüs boşluklarının genişletilmesi ve drenajlarının arttırılması sağlanabilir. Endoskopik olarak gerçekleştirilen bu ameliyatlar tıkanıklıkların giderilmesini ve sinüslerin tekrar hakikat formda havalanmasına yardımcı olur. Kronik sinüzit sorunu yaşayan ve medikal tedavi ile cevap alınamayan hastaların yaklaşık olarak %75’i cerrahi tedaviden yarar görür.
Cerrahi teşebbüsler ile tedavi sonrasında kronik sinüzit hastaları bu meselelerinin tekrar ortaya çıkmasını engellemek ismine medikal tedavilerine devam etmelerinin gerekliliği dikkat edilmesi gereken bir bahistir.
