Birgün gazetesinden Sibel Bahçetepe’nin haberine nazaran, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde bebek vefatları binde 3’lerdeyken, ülkemizde binde 9’un üzerinde.
Aynı biçimde 5 yaş altı çocuk vefatlarında de benzeri tablonun olduğunu ve bu durumun nedenlerini öğrenmek için Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın yanıtlaması istemiyle TBMM’ne soru önergesi veren CHP Bursa Milletvekili Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, soru önergesine cevap alamadığını söyledi.
Pala, bilhassa sosyoekonomik seviyenin bu ölümlerde tesirli olabileceği belirterek “Şu bir gerçek ki fakirlerin çocukları daha çok ölüyor” dedi.
TÜİK’in son açıkladığı datalarda bebek vefat suratı, 2022 yılında binde 9,2 oldu. Doğumdan sonraki beş yıl içinde ölme mümkünlüğünü söz eden beş yaş altı mevt suratı ise binde 11,2 olarak kaydedildi.
Sağlıktaki eşitsizliklerin, insanların sıhhatini olumsuz etkilediğini belirten Prof. Pala, bebek ile çocuk mevt suratlarını toplumsal sınıflar ve vilayet bazında Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’ya sorduğunu, lakin soru önergesine cevap alamadığını söyledi.
İLLER ORTASI FARKLILIK
Prof. Pala, Türkiye’de sıhhatte eşitsizliklerle ilgili önemli sorunlar olduğunu ve bu durumun insanların sıhhatini olumsuz etkilediğini vurgulayarak “Türkiye’de başta bebek vefat suratı ve 5 yaş altı çocuk mevt suratı olmak üzere sıhhat göstergeleri incelendiğinde vilayetler ve toplumsal sınıflar ortasında sıhhatte büyük eşitsizlikler kelam konusudur” dedi.
Pala, açıklamalarına: “Bazı vilayetlerde, dünyaya bir yıl içinde gözünü açan her bin bebekten 5’inden daha az hayatını kaybeden bebek varken, kimi vilayetlerde bu binde 16 seviyesine kadar çıkıyor. Hasebiyle her bin bebek içerisinde 10’dan fazla bebek kimi ilerde daha fazla hayatını kaybediyor. 5 yaş altı çocuk vefatlarında de benzeri bir durum var. Hasebiyle Bakanlığa hem illler ortasındaki hem de toplumsal sınıflar ortasındaki farklılığı sorduk; zira Türkiye Nüfus Sıhhat Araştırması sonuçlarına nazaran, yüzde 20’lik en düşük toplumsal ekonomik seviyedeki hanelerde doğan bebeklerin bir yaşını görmeden ölme suratları, yüzde 20’lik en yüksek ailelerle kıyaslandığında çok daha yüksek.
Sağlık Bakanlığı’na bunların nedenlerini sorduk lakin karşılık alamadık. Takipçisi olacağız” halinde devam etti.
“ÖLEN HER BEBEĞİN SORUMLULUĞU SIHHAT BAKANLIĞINDA”
Ölen her bebeğin sorumluluğunun Sıhhat Bakanlığı’nda olduğunu kaydeden Pala “Bebek vefatları AB ülkelerinde binde 3 civarında. Türkiye’de hala binde 9’un üstünde olmasının nedenlerini ortaya koyarak bebek ve çocuk vefatlarını engellememiz gerektiği kanısındayım.
Örneğin TÜİK datalarına nazaran, 2022 yılında Çanakkale’de dünyaya gözlerini açan her bin bebekten sırf 4,1’i bir yıl içerisinde hayatını yitirmişken, Siirt’te her bin bebekten 16,8’i ömrünü yitirmiştir. Fakirlerin çocukları daha fazla ölüyor.
Çanakkale’de bebek vefatları çok düşük fakat Çanakkale’nin kendi içerisindeki toplumsal sınıflarına baktığımızda en düşük toplumsal ekonomik seviye ile en yüksek toplumsal ekonomik seviye ortasındaki bebek vefatımız sanki farklı mı değil mi?
Aynı şey Siirt ya da Urfa, ya da Gaziantep için de sorulabilir. Bakanlığın bebek vefatlarına yol açan etmenleri ne kadar inceleyip incelemediğini öğrenmek istiyoruz. Hangi nedenlerle bu bebeklerimiz hayatını kaybediyor” diye konuştu.
SAĞLIK BAKANININ YANITLAMASI ÜZERİNE SORULAR
Prof. Dr. Kayıhan Pala, mecliste, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’ya, çocuk ve bebek ölümlerinin Avrupa ve Türkiye’de farklılık göstermesi üzerine şu soruları yönelttiğini açıkladı:
• Türkiye’de bebek vefat suratı en son on yılda yüzde 20’lik hane halkı refah seviyesine nazaran toplumsal sınıflar ortasında nasıl bir değişim göstermiştir?
• 2022 yılında toplumsal sınıflar ortasında vilayet bazında bebek mevt suratı kıymetleri nedir?
• Misal biçimde 2022 yılında 5 yaş altındaki çocuk mevt suratının hane halkı refah seviyesine nazaran vilayet bazında dağılımı nedir?
• Ülkemizde TÜİK bilgilerine nazaran, bebek mevt suratının 2022 yılında binde 9,2’dir ve binde 3,4 olan AB ortalamasına nazaran çok yüksektir. Bakanlığınızın bebek mevt suratını azaltmak maksadıyla bu bahiste rastgele bir çalışması yahut planlaması bulunmakta mıdır?
• Türkiye’de vilayetler ortasında bebek vefat suratında değerli farklılıklar kelam bahsidir.
Örneğin TÜİK bilgilerine nazaran, 2022 yılında Çanakkale’de dünyaya gözlerini açan her bin bebekten sırf 4,1’i bir yıl içerisinde hayatını yitirmişken, Siirt’te her bin bebekten 16,8’i hayatını yitirmiştir.
Bakanlığınızın bebek vefat suratının yüksek olduğu vilayetlerdeki bebek vefatlarını azaltmak için rastgele bir hareket planı var mıdır? Varsa nelerdir?
