Editör: Hasret Kıral
Türkiye’de halkın bir numaralı gündem hususu ekonomik darboğaz olurken, bu durumdan kurtulmak için iktidarın ekonomik atılımları de adeta saman alevi misyonu görüyor.
Maliye eski Bakanı Mehmet Şimşek’in kurtarıcı olarak yine iktisadın dümenine getirilmesi Türkiye’nin içerisinde bulunduğu eşikten çıkması ismine atılan birinci adım oldu. Şimşek, “Türkiye’nin rasyonel bir yere dönmekten öteki dermanı kalmamıştır” kelamları ile atılacak öteki adımların iletisini verirken arkası arkasına getirilen artırımlar vatandaşın belini büktü.
Son olarak faiz artırımları da enflasyona deva olmazken, Türk Lirası’nın bedeli her geçen gün düşüyor. Bu durumun önüne geçmek için ise paradan sıfır atılacağı savları gündeme geldi.
Ünlü ekonomist Mahfi Eğilmez de kaleme aldığı yazısında, paradan sıfır atılması durumunda nelerle karşılaşılabileceğinin tahlilini yaptı. İşte Eğilmez’in yazısı;
PARADAN TEKRAR SIFIR ATSAK PARAMIZ BEDEL KAZANMAZ MI?
Paradan sıfır atmakla para paha kazanmaz sadece ruhsal tesiri olabilir. Ruhsal tesir olması için de bu sürecin sağlam bir iktisat programının bir kesimi olması gerekir.
2005 yılında paradan sıfır atıldığında Türkiye önemli bir IMF programı uyguluyordu. Bankacılık ıslahatı yapılmış, zayıf bankalar TMSF’ye devredilmiş, bütün bankaların sermayeleri güçlendirilmiş, çeşitli kurallar getirilmişti.
Kamu mali disiplininin güçlendirilmesi yolunda kıymetli adımlar atılmış, bütçe açıkları düşürülmüş, kamu kısmı borçlanması buna nazaran azalmıştı.
Kamu harcamaları da disipline edilmiş, enflasyonda gerileme başlamıştı. Bunlara paralel olarak faizler de düşüyordu. Türkiye, Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakerelerine başlamanın eşiğindeydi ve ülkeye direkt yabancı sermaye girişinde artış başlamıştı.
Özetle söylemek gerekirse tam olarak olmasa da gerekli alanların birçoklarını kapsamasa da bir yapısal ıslahat paketi yürütülüyordu. Bütün bu teşebbüsler TL’nin yabancı paralara karşı pozisyonunu güçlendirmiş, sermaye hareketlerine bir kısıtlama ya da kontrol getirmeye gerek kalmadan kur istikrar kazanmıştı.
Böyle bir ortamda paradan sıfır atılması, fizikî olarak güzelleşmeye başlayan iktisada ruhsal dayanak sağlamış, beklentilerin olumlu tarafa çevrilmesine katkı sağlamıştı.
Bugün bu saydığımız ıslahatların hiçbiri ortada yok. Üstelik yapılması gereken yapısal ıslahatlar sadece iktisatla ilgili olmaktan çıktı, toplumsal ve siyasal alanlara da yayıldı. Münasebetiyle bu tıp fizikî istikrar sağlayıcı adımlar atılmadan paradan sıfır atılması insanların başını karıştırmaktan diğer bir işe yaramaz.