Kira artırımları 11 Haziran 2022 tarihinde verilen karar ile enflasyon bazında yapılabiliyordu. TÜFE’nin 12 aylık ortalaması alınarak kira artırımı belirleniyordu. Son uygulama ile ekonomik soruna giren konut ve dükkan sahiplerinin üst üste artırım yapmaları nedeni ile hesaplanan kira artırım bedelleri üst hududu yüzde 25 olarak belirlendi.
Yüzde 25’lik kira artırımı üst bedeli düzenlemesi ise 2 Temmuz 2024 tarihine kadar uzatıldı. Mahkemeleri ise en çok kira tahliye davaları bunaltmaya başladı. Adliyelerdeki yoğunluğu azaltmak üzere ise kira uyuşmazlık davaları için orta buluculuk sistemine geçildi. Bu biçimde de muahede sağlanamıyor ise lakin dava açılabilir.
KİRA MUKAVELESİNİ YENİLEMEYEN HAPI YUTTU
Ülkemizde birden fazla vakit konut sahibi ve kiracılar ortasında kelama dayanan muahedeler yolu ile mesken ve dükkan kiralanıyordu. Kira kontratı ile muahede yapanlar ise tam olarak haklarını bilmiyor. Lakin mal sahiplerinin bir yıl içinde ekonomik probleme bağlı olarak arkası gerisine yaptığı kira artırımlarının sonrasında kira mukaveleleri de tapular kadar kıymetli oldu.
SÖZLEŞMEYİ YENİLEMEZSENİZ NE OLUR?
Kira kontratları artık hem mesken sahibini hem de kiracıyı koruyacak formda yapılıyor. Kiracıların ise bilmesi gereken hususlar var. KiracıI periyodik bir kontrata imza atmış ve 1 yıllık bir kiralama akdi imzalamış ise mukaveleyi yenilemez ise ne oluyor?
SÖZLEŞMENİN BİTMESİNE 15 GÜN KALA…
Ev ve dükkanlarda kiracı, kira kontratının bitmesine 15 gün kala her hangi bir bildirimde bulunmaz ise mukavele kendini tekrarlayarak bir yıl için uzatılmış oluyor. Mal sahibi de uzayan kontratın bitimine kadar kira mukavelesini sona erdiremiyor.
KİRA KONTRATI İPTAL OLUR MU?
Sözleşmenin feshedilebilmesi için mal sahibinin kendisi, altsoyu, eşi, üstsoyu yahut kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu öbür vatandaşlar için konut veya dükkan ihtiyacı bulunması gerekiyor.
Ya da konut ya da dükkanın tekrar inşası yahut imarından ötürü asıllı tamiratı, genişletilmesi yahut değiştirilmesi zarurî olması gerek.
Süreli mukavelelerde mühletin bitiminde, süresiz kontratlarda ise kiraya dair genel kararlara nazaran fesih devrine ve iptal bildirimi için öngörülen mühletlere uyularak kaydedilen tarihten başlayarak bir 1 ay içerisinde dava açılarak mukavele bitirilebiliyor. Yani bu kaideler sağlanırsa mesken ya da dükkan sahibinizin sizi çıkarma hakkı var.
KİRACIDA 10 YIL SONU NE DEMEK?
Kaç yıllığına kiralandığı aşikâr olmayan mukavelelerde kiracı ne vakit isterse mülkü terk edebilir. Mülk sahibi ise kiranın başlangıcından 10 sene geçtikten sonra, genel kararlara dayanarak fesih bildirimiyle mukaveleyi bitirebilir.
KİRACI ERKEN ÇIKARSA NE OLUR?
Belirli periyodik kira kontratlarında kiracı 15 gün evvel bildirimde bulunmak kaydıyla mukaveleyi feshedebilmektedir. Kiraya verene ise bu türlü bir hak tanınmamıştır. Belli müddetli kira kontratlarında kiracının fesih bildiriminde bulunmamış olması halinde kira mukavelesi tabiatıyla tıpkı kurallarla bir yıl daha uzamış olacaktır.
Yani sonuç olarak kiracının kira kontratının feshi kira mukavelesi bitmeden evvel de mümkündür. Fakat herhalükarda üstte söz ettiğimiz kiracının makul mühletle mukaveleyle bağlı sayılacağı hal gizlidir.
EV SAHİBİ DİĞER HANGİ HALLERDE KİRACIYI ÇIKARABİLİR?
Belirlenen kiranın belirlenen tarihlerde ödenmemesi, konuta ziyan verilmesi, kiracının mal sahibi ve yakınlara ziyan vermesi, kiracının terör ve hırsızlık üzere kabahatlere karışmış olması hallerinde de konut ve mesken sahibi kiracısını mülkünden çıkarma hakkına sahip.
