Kılıçdaroğlu, “CHP, genel liderini kurultaylarda seçer. Adaylar çıkar ve yarışırlar… Hiç kimseye altın tabak içinde Genel Başkanlığı sunmaz. Kimi değişimler kurumları eskisinden daha geriye düşürebilir. CHP’nin şu an itibariyle kaptanı benim. CHP’yi bir iç deniz gemisine çevirecek tartışmalardan ve bu tartışmaların sonuçlarından uzak tutacağım” dedi.
CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu, son günlerde İBB Lideri Ekrem İmamoğlu ile başlayan ‘CHP’de değişim’ tartışmalarına yönelik değerli açıklamalarda bulundu.
Kılıçdaroğlu, Ekrem İmamoğlu ve Özgür Özel’in de katıldığı CHP Genel Başkanlığı adaylığına dair, “Ekrem Beyefendi de dahil olmak üzere elbette her CHP’li, CHP’ye Genel Lider adayı olabilir. Bunda hiçbir tereddütüm yok” sözlerini kullandı.
Kılıçdaroğlu, Yeşil Sol Parti’nin Millet İttifakı’na verdiği dayanağa dair, “Yeşil Sol Parti demokrasiye inanmış, hürmet duyduğumuz bir parti. Biz, lokal seçimlerde herkesin oyuna talip olacağız” dedi.
CHP önderi Kılıçdaroğlu, Serbestiyet muharrirlerinin sorularına yazılı olarak yanıt verdi.
‘CHP’NİN UZATTIĞI ELİ HAVADA BIRAKMAYAN KURUMLAR DEĞİŞMİŞTİR’
Etyen Mahçupyan: CHP’nin değişmesi gerektiği hem parti içi ve etraflarında, hem kamuoyunda tartışılıyor. CHP’nin değişimi sonucunda ortaya çıkacak olan “Yeni CHP’nin”nin sizce eskisine kıyasla ideolojik yaklaşım, prensipler ve telaffuz açısından farklılığı ne olacak? Ya da ne olmalı?
“Değişmeyen tek şey, değişimin kendisi; her şey her vakit değişiyor. Haliyle değişime dair bu temel gerçeklik herkes, her şey, her kurum için geçerli. Bu bağlamda CHP’nin yaklaşık 100 yıllık tarihi de büyük değişimlerin tarihidir. Son periyotta ortaya çıkan değişim tartışmalarına da bu çerçevede bakıyorum. Lakin bu değişim tartışmalarını şahıslar üzerinden sürdürmek de yanlışsız değil. Bu niyetim bireylerin kıymetsiz olduğu manasına gelmemeli. Bireyler elbette değişimin öncülüğünü yapar. Lakin bireylerden daha değerli olan, değişimin ideolojisi ve gayesidir. “Değişim” tartışmalarını bu çerçevede ele almalı ve sürdürmeliyiz. Değişim tartışmasının öncüleri olan bizler, değişimin ideolojisini ve gayesini ortaya koymalıyız. Zira kimi değişimler vardır ki kurumları daha düzgüne götürmeyebilir; kimi değişimler kurumları eskisinden daha geriye düşürebilir. Değişim tartışmalarına ve bu tartışmaların muhtemel sonuçlarına bu çerçevede bakıyorum.
CHP, farklı toplumsal, siyasal, kültürel vb. kesitlerle önyargısız bir ortaya gelebilmenin hem adresi hem de öncüsü olmuştur. Bu bir değişim sürecinin sonucudur ve yalnızca CHP değil, CHP’nin uzattığı eli havada bırakmayan herkes, tüm bölümler, kurumlar değişmiştir. Hoş olan budur. Üstelik bu karşılıklı değişim süreci yalnızca siyaset alanında da yaşanmadı. Ömrün her alanında kimseyi ötekileştirmeden; herkesin kaygısını çözmeyi ve herkesin memnunluğunu paylaşmayı amaçlayan, samimi ve içten bir yaklaşımın ortaya konulmuş olması çok pahalı, değerlidir. Ömrün her alanında ve herkes için hakkın, hukukun ve adaletin hâkim kılınması için uğraş harcanması değerlidir. Özetle, CHP önümüzdeki periyodun değişimini, bu temel ideolojinin üzerinden sürdürecektir.”
‘GENEL LİDER OLARAK DEĞİŞİME KARŞI DEĞİLİM’
Vahap Coşkun: Partinizde bir değişim talebi olduğu aşikar. Siz de ‘Asla değişimin önünde duran olmam’ demiştiniz. Sanki sizin başınızdaki değişim, bir genel lider değişimini de kapsıyor mu?
“Sayın Mahçupyan’ın sorusuna verdiğim cevapta da vurgulamaya çalıştım. Hangi bahiste olursa olsun; “değişim” dediğimiz olgunun tek boyutu olmaz. Tek boyut üzerinden bedellendirilen, tartışılan “değişim” olgusu, “değişim” olmaz. CHP’de genel lider da değişebilir; değişmiştir de… Genel liderlerin, değişime karşı olması da kabul edilemez; haliyle genel lider olarak değişime karşı değilim. Öncelikle yanıtlanması gereken soru şu: “Hangi değişim?” Değişimler ileriye dönük olmalı. İleriye yanlışsız her değişim, öncelikle demokrasinin güçlenmesine yol açar.”
‘YAŞAMIMIN HİÇBİR DEVRİNDE DE KOLTUK HIRSIM OLMADI’
Yıldıray Oğur: Cumhurbaşkanlığı adaylığınız sırasındaki iletilerinizde Türkiye’yi barıştırmış bir siyasetçi olarak bir miras bırakmak istediğinizi söylemiştiniz. Siyasette bundan sonra bir hırsı olmayan bir siyasetçinin cumhurbaşkanı olması adaylığınızın en güçlü argümanlarından biriydi. -Demokrat dede- olarak anıldınız. Lakin seçimlerden sonraki açıklama ve siyasetiniz koltuğu bırakmamak olarak görülüyor. Neden CHP liderliğinde mahallî seçimlere kadar ya da bir müddet daha kalmak istiyorsunuz? Sorun koltuğu bırakamamak mı? Motivasyonunuz nedir, seçmenlerinizi nasıl ikna etmeyi düşünüyorsunuz? Partinin geleceğiyle ilgili tasalarınız ve kaygılarınız mı var?
“Evet, Türkiye’yi barıştırmak temel amacım. Bugün de birebir kanıyı taşıyorum. Siyasette hırsı olmayan lakin siyaseti akılcı siyasetlerle yürütmek isteyen bir siyasetçiyim. Hayatımın hiçbir periyodunda de koltuk hırsım olmadı. Ki yalnızca bir imgelem olarak değil, somut olarak da o koltukta oturan olmadım; tercihim vatandaşlarımızın ortasında olmaktan yana oldu. Ben Cumhuriyet Halk Partisi Genel Lideriyim. CHP’nin şu an itibariyle kaptanı benim. Ve şu anki misyonum, küme konuşmamda da belirttiğim üzere CHP’yi inançlı bir limana götürmektir. Lakin şu da katiyen ve mutlaka unutulmasın. CHP, bir iç deniz gemisi değildir. CHP engin denizlerin gemisidir. Cezaevindeki bir dostumun, William Shakespeare’e atfen anımsattığı üzere, CHP’nin rotası her vakit her vakit engin denizler, okyanuslardır ve o denli de olmalıdır. Bunun geri dönüşü yoktur. CHP kimin yanındaysa ve kimin karşısındaysa; bu okyanusların, engin denizlerin gemisi olduğu içindir. CHP’yi bir iç deniz gemisine çevirecek tartışmalardan ve bu tartışmaların sonuçlarından uzak tutacağım.
CHP, herkes için ve her alanda hakkı, hukuku, adaleti savunmaya devam edecektir. CHP beşli çete ve beşli çeteyle cisimleşmiş yağma nizamına karşı konumuna devam edecektir. CHP bayanların, gençlerin partisine kesinlikle dönüşecektir. CHP kimseyi ötekileştirmeyecektir. Toplumun farklı bölümlerinin birbirini sevmesi, birebir halde düşünmeleri gerekmiyor lakin bir kısmın birbirine hürmet duyması gerekiyor. Minimum müştereklerde buluşup; bu birlikteliğimizi nasıl azamileştirebilir; bunun arayışında olmamız gerekiyor. CHP bu süreçte öncü bir partidir, yol açıcı bir partidir. Yenilemek gerekirse, engin denizlerin partisidir. Partinin geleceğiyle ilgili endişelenmek, bir CHP’liye yakışmaz. CHP’nin geleceğiyle ilgili her kim tasa taşıyorsa, CHP’nin tarihini bilmiyor demektir. CHP, ülkemizin ve partimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ten bu yana karşılaştığı her zorluğu yenmeyi başarmıştır.”
Oral Çalışlar: Dersim katliamına “bir uygarlık projesidir” diyen CHP’den bugün geçmişi eleştiren, helalleşen CHP’ye giden yol nasıl örgütlendi nasıl gelişti? Bundan sonra ne istikamette gelişecek?
“Bu sorunuz çok daha uzun bir cevabı hak ediyor. Fakat daha kısa bir biçimde tabir etmek gerekirse; kimseye kin tutmuyoruz. Haliyle kimsenin de bize kin tutmasını istemiyoruz. Üstte da vurguladığım üzere; tıpkı şeyleri düşünmek zorunda değiliz ve hatta birbirimizi sevmek zorunda da değiliz lakin birbirimize hürmet duymalıyız. Herkesin birbirine hürmet duyması gerekiyor. Herkesin, herkesin hakkına, hukukuna, adaletine hürmet göstermesi gerekiyor. Bu şuur değişimini sağladığınızda başladı asıl değişim. Ve değişimi de bu doğrultuda sürdürmeliyiz. Bir ortam düşünün; çeşitli önyargılar, ön kabuller nedeniyle birbirleriyle diyalog kurmayan bir yığın insan. Ya bu türlü bir sorun yokmuş üzere davranacak ve kendi hayatınızı sürdüreceksiniz ya da sorunu çözmek için diyalog kuracaksınız. Biz diyalog kurmaktan yana yaptık tercihimizi.”
Halil Berktay: Dünyaya nasıl bakıyorsunuz? Sizce önümüzdeki 5-10-20 yılda, muhakkak başlı odak ve bloklar neler (kimler) olacak? Güç ilgileri nasıl değişecek? Memleketler arası siyaset nasıl bir hal alacak? Bu değişen dünyada Türkiye nerede durmalı? Bu dünyada “tam bağımsızlık” diye bir şey olabilir mi? Bu slogan eskimedi mi? 1923 aleminde miyiz? Yerini ne alabilir, almalı? Bencil, kah içine kapanan kah saldırganlaşan, doğuşçu bir milliyetçiliğin alternatifi ne olabilir? Yurtta sulh, cihanda sulh anlayışına, bugün nasıl bir yeni içerik kazandırılabilir?
“Aslında cevabı uzun bir makaleyi (birden fazla ve her mevzu için) mecburî kılıyor. Kısaca tabir etmek gerekirse, dünya istikrarlarının değiştiğini üretim üssünün Çin – Hindistan eksenine kaydığını görüyoruz. “Yüksek yetenek inşası” konusunda devletlerin birbiriyle yarıştığı bir süreçteyiz. Bu bahiste ABD hayli başarılı. Türkiye Batı uygarlığının bir kesimi olarak demokrasisini geliştirmeli ve Akdeniz’in en kıymetli üretim üssü olmayı hedeflemelidir. Süveyş, Cebelitarık ve boğazların avantajı dikkate alınarak… Bilim insanları iklim değişikliği ile Fırat ve Dicle ırmaklarının önümüzdeki 25-30 yıl içinde vasıflarını kaybedeceği; Mezopotamya’nın bütünüyle verimli alan olmaktan çıkacağını söylüyor. Örneğin İngiltere dahi global ısınmayla birlikte yaşanılır bir ada olmaktan çıkacağının korkusunu yaşıyor, bunu önlemenin yollarını tartışıyor.
Afrika, Ortadoğu ve Asya’nın gün geçtikçe artan sıkıntıları, örneğin göç konusunda kesinlikle insancıl, insan haklarına uygun çabuk adımlar atmayı zarurî kılıyor. Bunu da milletlerarası bir yaklaşımla yapmalıyız. Öte yandan pandemi süreci de gösterdi ki sonlarınızı müdafaanız sizi inançlı bir ülke yapmaya yetmiyor. Bir virüs, tüm hudut tedbirlerini aşıp sizi çaresiz bırakabiliyor. Hasebiyle, ülkelerin bağımsızlığını, egemenlik haklarını göz gerisi etmeksizin, memleketler arası bir dayanışmaya, dünyanın hepimizin ömrünü etkileyen problemlerini birlikte, ortak akılla çözmeye muhtaçlığımız var. Dünyayı acilen sakinleştirmeliyiz. Bunun yolu, demokrasiye, insan hak ve özgürlüklerine, adalete, tabiat haklarına, bayan haklarına vb. haklara saygılı idarelerin işbirliğinden, dayanışmasından geçiyor.
‘YEŞİL SOL PARTİ HÜRMET DUYDUĞUMUZ BİR PARTİ’
Alper Görmüş: Başta İstanbul olmak üzere muhalefetin birçok büyükşehri kazanmasının fakat Kürt oylarıyla mümkün olduğunu biliyoruz. Bu türlü bir gerçek ortadayken ve HDP’nin bu kere kendi adaylarıyla yarışacağı aşağı üst muhakkak olmuşken Mart ayındaki mahallî seçimlerde HDP’ye karşı siyasetiniz ne olacak?
“Yerel seçimlerin milletvekili seçimlerinden başka dinamikleri var. Bu seçimlerde aday çok kıymetli. Halkın beğendiği, inanç verdiği adaya farklı partilerden yurttaşlar da oy vermektedir. Yeşil Sol Parti demokrasiye inanmış, hürmet duyduğumuz bir parti. Biz, çıkaracağımız ve yine aday göstereceğimiz adaylarla, toplumun tüm kesitlerinin, geçmişte hangi siyasi partiye oy vermiş olursa olsun herkesin oyuna talip olacağız. 31 Mart 2019 seçimlerinde izlediğimiz siyaset buydu. Geldiğimiz nokta itibariyle, kazandığı tarih itibariyle seçmen memnuniyetini kaybeden neredeyse tek bir belediye liderimiz yok. Tüm belediye liderlerimiz kazandıklarından çok daha yüksek bir oranla seçmenin takviyesini almış durumda.”
Güzin Sarıoğlu: 2024 mahallî seçimleri için CHP’nin bilhassa büyükşehirler için en düzgün ve en berbat senaryoları nasıl sanki?
“2024 mahallî seçimlerinde iddialıyız ve yeni büyükşehir belediyelerini alacağız. Belediyecilik konusunda liderlerimizin çok başarılı imtihanlar verdiğini kamuoyu da biliyor.”
GÖÇMEN POLİTİKASI
İzzet Akyol-Sümeyye Kavuncu: Demokratikleşme, helalleşme vs. telaffuzları ile “yabancı-mülteci aykırısı tutum”u nasıl bağdaştırabiliyorsunuz?
“Sığınmacıların kendi ülkelerinde insani şartlarda yaşamaları temel olmalıdır. Bizim tüm gayemiz bu. Şu iki soruyu sormak gerekiyor, “Göçmenler, sığınmacılar neden Türkiye’ye geldiler ve geliyorlar? Türkiye’de hangi şartlarda yaşıyorlar?” Bu konuklarımızın, Türkiye’ye gelme yahut öbür ülkelere gitme şartlarını ortadan kaldıracak bir süreci başlatmak gerekiyor. Açlık, iç savaş, anti- demokratik iklim; hangi münasebetle ülkelerinden ayrılmak zorunda kalıyorlarsa, bu problemlerin memleketler arası bir dayanışmayla ortadan kaldırılması gerekiyor. Yalnızca bizim problemimiz değil bu. Avrupa da Afrika’dan hakikat bir göçmen baskısı yaşıyor. Bu sorunun tahlili hudut güvenliğinde değildir. Bu sorunun tahlili, sorunun olduğu yerde sorunu çözebilmektir. Bu bağlamda biz Suriye özelinde vakit geçirmeksizin Şam hükümetiyle diyalog kurulmasını savunuyoruz. Bu diyalogla birlikte de insan haklarına tam uyumlu bir sürecin başlatılmasını öneriyoruz. Türkiye’deki şartlara gelince; göçmenlerin, sığınmacıların çok azı insani şartlarda yaşıyor. Emekleri sömürülerek, minimum fiyatın yarısıyla, gelecek teminatları olmaksızın çalışıyor ve yaşama tutunmaya gayret gösteriyorlar. Bu beşerler 60 – 70 yaşlarına geldiklerinde bunlara kim hangi garanti ile bakacak? Bunun toplumsal, ekonomik ve siyasi maliyetini hiçbir ülke, toplum karşılayamaz. Meseleye duygusal pencereden değil, insani ve kalıcı tahlil üreterek yaklaşmamız gerekiyor. Türkiye batının rahatlığı için sığınmacı deposuna dönüşmemelidir. Bu bağlamda “Geri Kabul Anlaşması” Türkiye’nin iradesinin satın alınması demektir. Yapılacak birinci iş dediğim üzere Suriye Hükümetiyle bu sorunun tahlili için görüşmek ve tahlil üretmektir. Türkiye, ırkçılığa, göçmen düşmanlığına bulaşmadan, tüm ırkçılık eğilimlerini reddederek bu sorunu akılcı sistemlerle çözmelidir.”
‘CHP, HİÇ KİMSEYE ALTIN TABAK İÇİNDE GENEL BAŞKANLIĞI SUNMAZ’
Özge Genç: CHP olarak önümüzdeki devirde meclisin daha aktif olabilmesi için hangi planlara sahipsiniz?
“CHP olarak TBMM’de faal çalışmak ana gayemizdir. Ayrıyeten Parlamentonun sıkıntılara tahlil üretmek açısından da aktifliğini artırmak isteriz. Lakin bu Saray’ın tavrına bağlıdır. Zira Ak Parti’nin bağımsız bir iradesi yoktur. Ayrıyeten muhalefet partilerinin sıkıntılara tahlil üretmek açısından dayanışma içinde hareket etmeleri de Türkiye’nin faydasınadır. CHP olarak bu bahiste da üstümüze düşen sorumluluğu yerine getireceğiz.”
Hilal Köylü: CHP’nin ne vakit genç bir genel lideri olabileceği konusunda bir iddia yapabilir misiniz? Ekrem İmamoğlu’nu CHP genel başkanlığı için kâfi görmüyor musunuz? Emekliliğinize dair ne tıp planlar yapıyorsunuz?
“CHP, genel liderini kurultaylarında seçer… Adaylar çıkar ve yarışırlar… CHP, hiç kimseye altın tabak içinde Genel Başkanlığı sunmaz. Bu davranış CHP’nin geleneğinde yoktur. CHP Kurultaylarında Genel Liderlerin yaşından fazla birikimine, çalışkanlığına, halkla ilgilerine vs. bakılır. Ekrem Beyefendi de dahil olmak üzere elbette her CHP’li, CHP’ye Genel Lider adayı olabilir. Bunda hiçbir tereddüdüm yok…”
