Editör: Naim Arıoğlu
Yenidoğan bebeğin sağlıklı gelişimi ve erişkinliğe gelmesi için anne sütü en sağlıklısı. Bilhassa birinci 6 ay yalnızca anne sütü ile beslenmesi gerekiyor bebeklerin. Lakin Prof. Dr. Merih Çetinkaya, İstanbul’da yaptıkları ve yaklaşık 1000 anneyi kapsayan bir araştırmaya nazaran, annelerin “daha süratli kilo alsın, büyüsün” korkusuyla bebeğine 2’nci ayında ek besine başladığını, köfte, ekmek, salça üzere o yaştaki bebeğin asla sindiremeyeceği besinler verildiğine dikkat çekti.
ANNE SÜTÜ NE KADAR BİLİNİYOR
Prof. Çetinkaya, “Bebeklerin büyümesi ve başta beyin olmak üzere pek çok organ sisteminin gelişmesi için beslenme son derece değerli. Bu nedenle de hem dünya hem ülkemiz şartlarında, birinci 6 ayda tüm bebeklerin yalnızca ve yalnızca anne sütüyle beslenmelerini öneriyoruz. 6’ncı aydan itibaren ise anne sütünün bebeğin kilo alımı ve öbür güç gereksinimlerini tam olarak karşılayamaması nedeniyle ek besinlerin verilmeye başlandığı ‘tamamlayıcı beslenme dönemi’ olarak isimlendirdiğimiz bir periyot başlıyor. Bu periyoda tamamlayıcı beslenme dememizin sebebi de hala anne sütüne devam edilip, buna ek olarak birtakım besinlerin verilmesi. Fakat ne yazık ki başta ülkemiz olmak üzere dünyada pek çok ülkede artık annelerin mucizevi anne sütünün özelliklerini tam olarak kavrayamıyor ve sıklıkla 2’nci aydan itibaren bebeklerine ek besin vermeye başlıyor” diye konuştu.
BEBEK DAHA SÜRATLİ BÜYÜMÜYOR
İstanbul’un büyük bir ilçesinde yaklaşık 1000 anne ile yaptıkları çalışmaya da vurgu yapan Prof. Çetinkaya, şunları açıkladı:
“Ne yazık ki annelerin yaklaşık 2’nci aydan itibaren bebeklerine ‘sadece doymadığını düşündükleri için’ ve gereğince büyümediği tasasıyla pek çok besin unsuruna başladığını gördük. Bunlar ortasında ekmek, salça, köfte bile var. Aklınıza gelebilecek her türlü başka besin hususlarının olduğunu görüyoruz. Ne yazık ki bu, bebek de çok fazla soruna yol açıyor. Öncelikle bu ayda gastrointestinal sistemde bunları tam olarak sindirecek kâfi enzim olmadığı için bebeklerde kolik usulü ağrılarla başlayan ve erken devir besin alerjilerine giden tablolar oluyor. Sıklıkla döküntüler formunda besin alerjileri görüyoruz bebeklerde. Ayrıyeten bunlar sindirilemediği için bebeğin büyümesi olumsuz etkileniyor ve bu bebeklerde büyüme ve gelişme geriliği sık olarak görülüyor”
Aslında annelerin bebekleri daha süratli büyüsün, daha fazla kilo alsın diye erken devirde ek besine başladığını fakat bunun, tam aksisi bir tesir yarattığını kaydeden Prof. Dr. Çetinkaya, “Bebeklerine ziyan veriyor bu durum. Tam aksine, bebeklerde büyüme, gelişme geriliğine kadar gidebilecek önemli durumlara yol açıyor” dedi.
İLK 1000 GÜN ÇOK ÖNEMLİ
Prof. Dr. Çetinkaya bebek gelişiminde birinci 1000 günün değerine dikkat çekti ve şunları aktardı:
“Bunun manası şu, gebeliğin 9 ay 10 günlük süreci ile bir arada bebeğin birinci 2 yaşındaki sürecin toplamı 1000 güne denk geliyor. Annenin sağlıklı bir hamilelik geçirmesi, mümkünse olağan yolla doğum yapması, doğumdan sonra en az 6 ay mühletle bebeğini yalnızca anne sütüyle beslemesi, 6 aydan sonra ise uygun tamamlayıcı besinlere vaktinde ve az ölçülerde başlayıp artırarak devam etmesi, birinci 1000 gün gün kavramının en değerli bileşenleri. Burada aslında annelere verilebilecek en kıymetli ileti, ‘Bebekler küçük erişkinler değildir ve bebeklerin mide kapasitesi, sindirim sistemi, sizin bizim üzere işlemez. Biz yediğimiz besinleri sindirmeye elverişli değildir bu aylarda. Bu periyodun en erken 4, lakin mümkünse 6 ay olduğunu bir kere daha hatırlatmamız gerekiyor. Tamamlayıcı beslenmenin 4 ila 6 aydan sonra başlamasının bir öteki en değerli sebebi de bebeğin sindirim sistemi kadar, beynin nörolojik işlevlerinin da besinleri teneffüsle birlikte koordineli bir halde yutabilecek duruma gelmesi için”
dha
