Türkiye’de imalat satın alma yöneticileri endeksi Temmuz ayında bu yıl birinci kere daralma sinyali verdi. Haziran’da 51,5 olan endeksin temmuzda 49,9 seviyesinde gerçekleşmesi faaliyet şartlarının genel olarak değişim göstermediğine ve böylelikle altı aylık genişleme periyodunun sona erdiğine işaret etti.
Firmalar, kesimin büyümesindeki duraksamayı genel olarak enflasyonist baskıların güçlenmesine bağladı. Temmuzda girdi maliyetleri enflasyonu üst üste ikinci ay keskin bir biçimde hızlandı ve Mart 2022’den bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. Anket iştirakçilerinin yarıdan fazlası (yüzde 52), girdi fiyatlarının ay içerisinde yükseldiğini ve bunun genel olarak döviz kurlarındaki artıştan kaynaklandığını tabir etti.
Bazı iştirakçiler ise fiyatlardaki yükselişin genel girdi maliyetlerinde artışa yol açtığını bildirdi. Bu gelişmelerin sonucunda kesin eser fiyatları da artış gösterdi ve son 16 ayın en yüksek seviyesine ulaşan enflasyon, geçmiş devir ortalamasının da hayli üzerinde kaydedildi.
Fiyat baskılarının güçlenmesi, Temmuz ayında müşteri talebini olumsuz etkiledi ve yeni siparişlerde son beş aydır birinci sefer yavaşlamaya yol açtı. Emsal halde yurt dışından alınan yeni siparişler de ivme kaybetti.
ARTIŞ ILIMLI
Fiyat artışlarının talep üzerindeki tesirini yansıtacak biçimde, üretimde de dört aylık büyüme eğilimi sona erdi. Öbür taraftan, yılın başında gerçekleşen zelzelenin akabinde devam eden toparlanmanın tesiriyle, geçen aya nazaran üretim hacminde kıymetli bir değişim gözlenmedi. Firmaların kapasite genişletmeye çalışması istihdamın üst üste üç ay artmasını sağladı. Lakin kelam konusu artış ölçülü seviyede kaydedildi.
İmalatçılar yeni sipariş akışlarındaki yavaşlama doğrultusunda satın alma faaliyetlerini azalttı. Girdi talebinin azalması ve tedarikçilerin eser teslimatlarındaki gecikmeler, girdi stoklarının Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda azalmasına yol açtı.
