Çalıştığı halde girişi olmayan, geç bildirilen binlerce kişi EYT maddesinden yararlanabilmek için iş mahkemelerine başvurdu. Sigorta girişi 8 Eylül 1999 öncesi olmasına rağmen primi yatırılmayanlar dava sürecini başlatırken, İş Kanunu’ndaki kimi ayrıntılar hem emeklilik kapısı açıyor hem de geliri artırıyor.
Sabah’ın haberine nazaran, çalıştığı halde işe başlangıcı bildirilmeyen ya da geç bildirilen dava açma hakkına sahip bulunuyor. Bu halde sigortasız çalışanlar yalnızca hizmet tespit davası değil, kıdem, ihbar, fazla mesai fiyatı, kullanılmayan müsaade fiyatı üzere personellik alacakları için dava açabiliyor.
Emekliliği öne çekecek, EYT’li yapacak ayrıntılar şöyle:
Mart 1997’de işe başlamama rağmen, sigorta teşebbüs Kasım 1999’dan sonra yapıldı. Bu devirde çırak olduğum sav ediliyor, dava açarsam EYT’den yararlanabilir miyim?
Mart 1997’de işe başlamanıza rağmen isminize prim yatırılmadıysa iki yolla hakkınızı arama imkânınız bulunuyor. Birincisi SGK’ya başvurarak sigorta başlangıç talebinin düzeltilmesi istikametinde talepte bulunabilirsiniz. Olumsuz karşılık gelmesi durumunda hizmet davası açabilirsiniz. Bunun için çalıştığınız iş yerinde en az bir ya da iki şahit göstermeniz gerek. Sigorta yapılıp primlerin yatırılmadığının denetmen, müfettişlerce yapılan incelemede kanıtlarıyla ortaya konulması durumunda da vakit aşımı müddeti işlemiyor.
Askerlik ve doğum borçlanması dışında işe girişi geriye çeken borçlanmalar var mı?
Yurt dışı borçlanması, hekimlerin fahri asistanlıkta geçen müddetleri, avukatların stajyerlikte geçen mühletleri, yükseköğretim gören öğrencilerin doktora mühletleri birinci çalışmadan önceyse sigorta girişini geriye çekiyor. Borçlanılan müddet ehemmiyet taşıyor. Kişi askerliğini sigortaya girdikten sonra yaptıysa bu borçlanma geriye çekmiyor.
Sigortasız çalıştığı periyodu belgeleyenler için vakit aşımı var mı?
Yüksek yargının bu hususta çalışan lehine birçok kararı bulunuyor. Aylık sigorta primleri bildirgesi, 4 aylık sigorta primleri bordrosu, sigortalı hesap fişi üzere dokümanları sunan çalışanlar için vakit aşımı kelam konusu olmuyor. Girişi olup da sigortası yatırılmayanlara ait giriş bildirgesinin verilmiş olması vakit aşımını kaldırıyor.
Hizmet tespiti istemeden yalnızca personellik alacak davası açılabilir mi?
Çalışan sigortasız çalıştırıldığı mühlete ait olarak hizmet tespit davası açmadan yalnızca personellik alacaklarına ait de dava açabilir. Fakat açılmış bir hizmet tespiti davası varsa bunun sonucunun beklenmesi gerekiyor.
‘Günsüz işe giriş’ konusunda dava açılabilir mi, arabulucuya gitme zaruriliği var mı?
İlk kere sigortalı işe giriş bildirgesi verilen sigortalının primlerinin yatırılmaması durumunda sigortalı hizmet evraklarında gün ve yarar olmadığından verilen giriş bildirgeleri günsüz işe giriş sayılıyor. Bu durumda hizmet tespit davasından evvel arabulucuya gitme mecburiliği bulunmuyor. Bu davalarda sigorta yapılmayan periyoda ait bordro ya da rastgele bir kayda ulaşmak büyük ehemmiyet taşıyor. İş davaları muhakeme metoduna nazaran 3-4 ayda sona erebiliyor.
Üç sefer giriş çıkışım yapıldı. Dava mühleti ne vakit başlar?
Hizmetin geçtiği yılın sonundan 5 yıl içinde dava açma hakkınız var. Birebir iş yerinden birden fazla giriş çıkışı olanların dava açma mühleti ise işten birinci ayrıldıkları tarihten itibaren başlıyor.
