İktidar cephesinde Cumhurbaşkanlığı sistemindeki tartışmalı yüzde 50+1 kuralının revize edilerek yerine en çok oy alan aday düzenlemesi getirilmesi formülünün masaya yatırıldığı sav ediliyor.
Gazete Pencere’den Hayri Demir’in haberine nazaran seçim sonuçları, iktidarı 2017 referandumuyla birlikte cumhurbaşkanı seçilmek için getirilen yüzde 50+1 kuralı konusunda arayışa itti. Getirildiği devirden bu yana geride kalan iki seçim süreci boyunca tartışmaların odağında olan ve iktidar cephesinde de rahatsızlıkların periyot devir lisana getirildiği düzenleme ile ilgili kimi senaryolar da konuşuluyor.
YÜZDE 50+1 OY KURALI REVİZE EDİLECEK İDDİASI
İktidarın yeni yasama yılının açılmasıyla birlikte yüzde 50+1 oy kuralını revize ederek, yerine en çok oyu alan adayın cumhurbaşkanı seçilmesi kuralını hayata geçirmeyi planladığı öğrenildi.
ERDOĞAN’IN ÖNÜNDEKİ RAPOR
Edinilen bilgilere nazaran, seçimlerden evvel Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin birinci devriyle ilgili bir rapor hazırladı. Seçimlere birkaç ay kala hazırlanan ve Erdoğan’a sunulan raporda, 2018’deki seçimlerle hayata geçen sistemin performansıyla ilgili tespitler yer aldı.
AKP kulislerinden elde edilen bilgilere nazaran, rapordaki en değerli tespitin 50+1 kuralının değiştirilmesi muhtaçlığı oldu. Seçimlerin birinci tıbbınca 50+1 oyu alan adayın olmamasıyla seçimlerin ikinci cinse kalmış olması, AKP’de bu kuralın değiştirilmesi gerektiği gereksiniminin da yüksek sesle dillendirilmesini beraberinde getirdi.
DİĞER PARTİLERE BAĞIMLI HALE GETİRDİ
Seçim kararından evvel yapılan kamuoyu araştırmalarında da birinci tıpta yüzde 50+1’in elde edilemeyeceği görünür oldu. Bu durum, AKP’nin seçimleri kazanabilmesi için HÜDA-PAR ve Tekrar Refah Partisi’nin kapısını çalmak zorunda bıraktı. Sistemin hayata geçirildiği 2018 seçimleri öncesinde de AKP’nin kazanmak için MHP’ye bağımlı kaldığı değerlendirilmeleri yapılmıştı.
YENİ DEVİRDE GÜNDEME GELEBİLİR
AKP’li kaynaklara nazaran, yeni yasama yılının açılmasıyla birlikte değişiklik teklifinin hayata geçirilme ihtimalinin çok yüksek. Fakat bunun baş örtüsü düzenlemesinin yer alacağı Anayasa değişikliği teklifinde değil, ikinci bir değişiklik teklifi ile gündeme getirilebileceği belirtiliyor.
Son seçimlerde küçük partilere dahi mahkûm kalmanın vermiş olduğu bu durum, Oktay’ın hazırladığı rapor ile kapsamlı bir halde ele alındı. AKP ve Saray’da bu bahiste tartışmaların devam ettiği öğrenilirken, daha evvel bu değişikliğe karşı çıkan Erdoğan’ın da bu hususta yumuşak iletiler vermeye başladığı belirtiliyor.
ERDOĞAN DEĞİŞİKLİKTEN TARAF
Erdoğan, seçimler öncesinde katıldığı bir televizyon programında da mevzuya dair yöneltilen bir soruya “değişiklik olabilir” sinyaliyle karşılık vermişti.
Erdoğan şu sözleri kullanmıştı:
“Böyle bir yapılanmaya yahut bu türlü bir düzenlemeye katılacak olan siyasi partiler olursa bunun olmaması kelam konusu değil, olabilir. Doğrusu ben de olmasından yanayım. Olağan buradaki 50+1, oran prestijiyle 50+1 oranı değil biliyorsunuz. Yüzde 50+1 oy, bu demek. Bu seçimden sonra bu türlü bir adım atılabilir. Ve şayet bu adım karşılık bulursa, zira anayasa değişikliği gerektiriyor, olmaması için hiçbir neden yok. Ben şahsen bu türlü bir adımın atılması halinde buna taraftarım.”
MUHALEFET TEMKİNLİ
İktidarın değişikliği gündeme getirme hazırlığı sürerken, muhtemel bir değişiklik teklifine dair muhalefetin nasıl bir tavır takınacağı da merak konusu. Muhalefet kaynakları, kelam konusu kurala dair iktidar cephesindeki rahatsızlığın yeni olmadığı konusunda hem fikir.
AKP’nin MHP, HÜDA-PAR ve Yine Refah Partisi’ne bağımlı hale gelmiş olmasının da partide rahatsızlık yaratmış olduğuna dikkat çeken muhalefet temsilcileri, değişikliğin gündeme gelme ihtimalinin güçlü olduğunu belirtti.
Ancak düzenlemeye dayanak verip vermeyecekleri konusunun teklifinin içeriğinin somut olarak gündeme gelmesiyle birlikte değerlendirileceğine vurgu yapıyor.
