Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bugün Hindistan’ın başşehri Yeni Delhi’de düzenlenen G20 Önderler Tepesi toplantısının akabinde basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, şunları söyledi:
“FASLI KARDEŞLERİMİZE YARDIMA HAZIRIZ”
“Daha 6 ay evvel asrın felaketini yaşamış bir ülke olarak tüm imkanlarımızla Faslı kardeşlerimize yardıma hazırız. G20 Başkanlar Tepesi’nin Hindistan’ın mesken sahipliğinde tamamlamış bulunuyoruz. Bu yılki temamız ‘Tek dünya, tek aile ve tek gelecek’ idi. Tepe oturumlarının birincisinde gezegenimizin karşılaştığı etraf problemlerini istişare ettik. İklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik bilhassa de bunun kaybı; bunun yanında kirlilik olarak isimlendirilen üçlü gezegen krizi artık tesirini daha fazla hissettiriyor. Orman yangınlarından sel felaketlerine, kuraklıktan ısınmaya kadar geniş bir yelpazede bunun yıkıcı sonuçlarını zati görüyoruz.
Türkiye’nin bilhassa sera gazı salınımlarında sorumluluğu hayli düşüktür. Buna karşın Türkiye olarak dünyamızın ve insanlığın ortak geleceğini ilgilendiren bu hayati problemde elimizi taşın altına koyuyoruz. Paris İklim Mutabakatı’na 2053 net sıfır emisyon ve yeşil kalkınma amaçlarımızla en manalı katkıyı yapan ülkeler ortasındayız. Hem yenilenebilir güç hem de nükleer ve hidrojen yatırımlarında değerli adımlar atıyoruz. Yenilenebilir konseyi güç bakımından Avrupa beşincisi, dünya on ikincisiyiz. Güç verimliliği ve yenilenebilir güç alanlarında attığımız adımlar yıllık 90 milyon ton karbon eş bedeli sera gazı emisyonunu engelledi.
“2030 YILINA KADAR Kİ EMİSYON AZALTMA AMACIMIZI 2 KATINA ÇIKARTTIK”
2053 yılı net sıfır emisyon amacımız doğrultusunda 2030 yılına kadar ki emisyon azaltma gayemizi 2 katına çıkarttık. Çölleşme ve erozyonla uğraşta dünyanın başkan ülkelerinden biriyiz. Geniş bir alanda hayata geçirdiğimiz projelerle daha yeşil daha pak daha yaşanabilir bir Türkiye ve dünya için çalışıyoruz. Eşim Emine Erdoğan’ın öncülüğünde hayata geçen ‘sıfır atık’ projesi bu süreçte bir dönüm noktası oldu. ‘Dünya ortak evimiz’ sloganıyla yürütülen projemiz Üçlü Birleşmiş Milletler ofis ve programlarından olmak üzere beş milletlerarası mükafata layık görüldü. Birleşmiş Milletler Genel Şura kararıyla ‘sıfır atık’ projesi global bir harekete dönüştü. Bu kararla 30 Mart Memleketler arası Sıfır Atık Günü olarak ilan edildi.
Önerimiz sayesinde G20 bildirgesinde sıfır atık teşebbüslerinin değerine dikkat çekildi. Tepenin birinci oturumunda gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ortasındaki yük paylaşımının adil bir biçimde yapılmasının kıymetini vurguladık. Ayrıyeten gelişmekte olan ülkelere yönelik finansman ve teknoloji transferinin artırılmasının ehemmiyetine dikkat çektik. Bundan sonrada ortak konutumuz olan dünyamızın korunması için çalışmaya devam edeceğiz.
“DENİZLERİMİZİN SÜRATLE DEVASA BİR MÜLTECİ MEZARLIĞINA DÖNÜŞTÜĞÜ BİR DÜNYADA HİÇBİRİMİZ KENDİMİZİ İNANÇTA HİSSEDEMEYİZ”
‘Tek aile’ başlıklı ikinci oturumda hiç kimsenin geride bırakılmaması; buradan hareketle global dayanışmayı güçlendirmeye yönelik gayretlerimizi aktardık. Mülteciler ve yerinden edilmiş şahısların kendi ülkelerine istekli, inançlı ve onurlu bir halde geri dönüşleri için yapılması gerekenleri tabir ettik. İnancımız, kültürümüz ve kökenimiz ne olursa olsun hepimiz 8 milyarlık büyük insanlık ailesinin birer ferdiyiz. Bir modül ekmek ve su bulamadıkları için çocukların öldüğü; her yıl on binlerce umut yolcusunun çöllerde hayatını kaybettiği, denizlerimizin süratle devasa bir mülteci mezarlığına dönüştüğü, savaşlar ve çatışmalar münasebetiyle milyonların meskenlerini terk ettiği, onca retoriğe karşın insan hayatının giderek değersizleştiği, ez cümle; çabucak yanı başımızda yürek parçalayıcı trajedilerin yaşandığı bir dünyada hiçbirimiz kendimizi inançta hissedemeyiz.
Bir tarafta 735 milyon kişi açlıkla çaba ederken, öbür tarafta lüks, şatafat ve israf alıp başını gitmişse burada çok önemli bir sorun var demektir. Geldiğimiz noktada maalesef Afrika’dan Asya’ya milyarlarca insan bir avuç seçkinin keyfi ve refahı için çok berbat kaidelerde çalışmakta, ter dökmektedir. Bu ne adildir ne insanidir ne de vicdanidir. Meselelerimizin sebebi kaynak kıtlığı değil, merhamet eksikliğidir. Türkiye olarak biz bu adaletsizliklere itiraz ediyoruz. Daha adil bir dünyanın mümkün olduğuna inanıyoruz.
“MİLLİ GELİRE ORANLA DÜNYANIN EN FAZLA YARDIM YAPAN ÜLKESİYİZ”
Milli gelire oranla dünyanın en fazla yardım yapan ülkesiyiz. Ülkemize sığınan 4 milyonu aşkın mazlum ve mağdura sahip çıkıyoruz. Suriye’nin kuzeyini terör örgütlerinden temizleyerek bu bölgede kardeş ülkelerin takviyesiyle kalıcı konutlar inşa ederek eğitimden güvenliğe, her alanda gereksinimleri gidererek insanları göçe zorlayan asıl nedenleri kaynağında ortadan kaldırıyoruz. Şimdiye kadar 600 bine yakın Suriyeli inançlı, istekli, insan onuruna yakışır formda vatanına geri döndü. Projelerimiz hayata geçtikçe bu sayı daha da artacaktır.
Bir buçuk yıldır devam eden yüz binlerce insanın canına mal olan Rusya-Ukrayna savaşını sonlandırmak için ağır uğraş harcıyoruz. Tarafları tıpkı masa etrafında toplayan İstanbul sürecinden, esir takaslarına ve Karadeniz teşebbüsüne pek çok diplomatik atılıma imza attık. Karadeniz teşebbüsü çerçevesinde 33 milyon ton tahıl milletlerarası piyasalara ulaştırıldı. Teşebbüs sayesinde besin krizinin daha fazla derinleşmesinin önüne geçtik. Şahsi temaslarımız sonucunda teşebbüs üç sefer uzatıldı. Hafta başında Sayın Putin’in daveti üzerine Soçi’ye yaptığım ziyarette bu sıkıntıyı kendisiyle bir sefer daha enine, uzunluğuna konuştuk.
“TAHIL SIKINTISINDA RUSYA’YI DIŞLAYAN BİR SÜRECİN SÜRDÜRÜLEBİLİR OLMA İHTİMALİ ÇOK DÜŞÜKTÜR”
Rusya, Katar ve Türkiye olarak besin sorunu çeken Afrika ülkelerine yönelik 1 milyon ton tahılın işlenerek ulaştırılmasına ehemmiyet veriyoruz. El ele vererek inşallah bunu gerçekleştireceğiz. Tahıl sorununda Rusya’yı dışlayan bir sürecin sürdürülebilir olma ihtimali çok düşüktür. Karadeniz’de sükuneti bozacak, bölgede tansiyonu tırmandıracak her türlü adımdan uzak durulması gerektiği kanaatindeyiz. Bugüne kadar Montrö’yü titizlikle uygulayarak ve taraflarla daima diyalog halinde kalarak bu türlü bir duruma mahal vermedik. Global besin güvenliğine katkı için yakın vakitte besin güvenliği çalışma kümesini toplayacağız. Gerek Rusya gerek Ukrayna gerekse Birleşmiş Milletler ve memleketler arası toplumla yakın temas içinde olmayı sürdüreceğiz.
Zirve bildirgesinde ülkemizin bu gayretlerinden takdirle bahsedildi. Dorukta ayrıyeten Afrika Birliği’nin G20’ye daimi üyelik talebi ülkemizin de güçlü dayanağıyla karara bağlandı. Afrika Birliği’nin şahsında tüm Afrikalı kardeşlerimizin G20 üyeliğinin güzel olmasını diliyor kendilerine ortamıza güzel geldiniz diyorum.
“ÜLKEMİZİN TEKLİF VE ÇABALARIYLA KUTSAL KİTAPLARA HÜCUM G20 BİLDİRİSİNDE DE KINANMIŞTIR”
‘Tek dünya, tek aile ve tek gelecek’ ülküsüne en büyük ziyanı tıpkı bir veba üzere yayılan İslam düşmanlığı ve yabancı aksiliği vermektedir. Müslümanları ve mültecileri gaye alan taarruzlar kimi batı ülkelerinde artık tahammül sonlarını aşmış birtakım yerlerde bir nefret furyasına dönüşmüştür. Demokrasi ve insan hakları savunuculuğu yapan ülkelerin birden fazla bu barbarlık karşısında maalesef üç maymunu oynamaktadır. Polis müdafaası altında Kur’an-ı Kerim yakılması fikir özgürlüğü değil, çok açık bir provokasyondur, nefret kabahatidir. Hiç kimse bizden buna sessiz ve reaksiyonsuz kalmamızı bekleyemez. İnsanlığın ortak geleceği ismine İslam düşmanlığının yükseldiği tüm ülkelerin bu bahiste artık daha kararlı siyasetler izlemesi gerektiğine inanıyorum.
Mevzuatla ilgili bir açık varsa giderilmelidir. Kanun gerekiyorsa hızla yapılmalıdır. Memleketler arası topluluğun sorumlu bir üyesi olarak dost acı söyler prensibinden hareketle hakikatleri tüm açıklığıyla söylemeyi vazife biliyoruz. Başta Birleşmiş Milletler olmak üzere üyesi bulunduğum tüm platformda bu mevzuyu gündeme getiriyoruz. Birleşmiş Milletler Genel Konseyi tarafından 15 Mart’ın İslamafobiyle Gayret Memleketler arası Günü olarak kabul edilmesine katkı sağladık. Gerek İnsan Hakları Kurulu’nun gerekse Genel Kurul’un Kur’an-ı Kerim’e yönelik hücumlarla ilgili kararı bu minvalde değerlidir. Kimi ülkelerin bu aksiyonlar karşısında çeşitli idari ve tüzel önlemler aldığını görüyor, bundan da memnuniyet duyuyoruz. Ülkemizin teklif ve çabalarıyla kutsal kitaplara taarruz G20 bildirisinde de kınanmıştır. İnsani bedelleri savunan, insan hak ve hürriyetlerine değer veren, farklı inanç mensuplarının barış içinde yaşayabileceğine inanan herkesi ülkemizin eforlarına takviye vermeye çağırıyoruz.
“ORTA VADELİ PROGRAMIMIZ HEM İÇERİDE HEM YURT DIŞINDA TAKDİRLE KARŞILANDIĞINI GÖRÜYORUZ”
Ziyaretim çerçevesinde Hindistan Başbakanı Sayın Modi ile ikili bir görüşmemiz oldu. Güney Asya’daki en büyük ticaret ortağımız olan Hindistan ile başta iktisat olmak üzere pek çok alanda önemli bir potansiyele sahibiz. Bilhassa seçim belirsizliğinin geride kalmasıyla birlikte bu potansiyeli en üst düzeyde hayata geçirebilecek imkana kavuştuğumuza inanıyorum. Yüzde 90’ları bulan rekor iştirakle gerçekleşen 14-28 Mayıs seçimleri hem Türk demokrasisinin gücünü hem de milletimizin iktidarımıza olan inancını teyit etti. Attığımız her adımla bu inancı daha da perçinliyoruz.
Çarşamba günü kamuoyumuzla paylaştığımız Orta Vadeli Programımız hem içeride hem yurt dışında takdirle karşılandığını görüyoruz. Dünya Bankası tarafından yapılan açıklama Türkiye iktisadına duyulan inancın bir tezahürüdür. Dünya Bankası kümesi 17 milyar dolarlık yatırım paketinin üzerine 18 milyar dolarlık yeni bir yatırım paketi daha ekledi. Böylelikle bankanın Türkiye’de önümüzdeki 3 yıl içinde planladığı yatırımların büyüklüğü 35 milyar dolara ulaşacak. Ülkemize yönelik ön yargılar kırıldıkça Dünya Bankası’na yeni kurumlar eklenecektir. Ekonomimizdeki başarılarla birlikte milletlerarası yatırımların daha da artığını daima birlikte göreceğiz. Bir taraftan 6 Şubat zelzelelerinin yaralarını hızla sararken öteki taraftan da Türkiye yüzyılı maksadımızdan asla kopmayacağız.
İki günlük tepe boyunca pek çok ikili görüşme gerçekleştirdik. Bu kapsamda Japonya Başbakanı Sayın Fumiyo Kişida, Brezilya Devlet Lideri Sayın Lula, Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Lideri ve Abu Dabi Buyruğu Sayın Pir Muhammed bin Zayid, Kore Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Yoon Suk-yeol, Almanya Federal Cumhuriyeti Başbakanı Olaf Scholz, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Sayın Muhammed Bin Salman, Avrupa Birliği Kurulu Lideri Sayın Charles Michel, Dünya Bankası Lideri Sayın Ajay Banga ile son derece verimli görüşmelerimiz oldu. İki gün boyunca gerçekleştirdiğimiz tüm istişarelerin güzel olmasını temenni ediyorum.”
“SÜRATLE DE BU PROJEYİ HAYATA GEÇİRMENİN ÇABASI İÇERİSİNDEYİZ”
Erdoğan, açıklamalarının akabinde basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Erdoğan, “Diğer inisiyatifler de Türkiye’nin bu projelerde de rastgele bir halde takviyesi olabilecek mi? İnsani yardım olarak, ticaret de dayanak olarak” sorusuna şu karşılığı verdi:
“Her şeyden evvel bu koridorla ilgili çalışmamızda Körfez ülkeleri buna dahil, Irak buna dahil ve Türkiye üzerinden bu türlü bir koridorun açılmasıyla Körfez’i Basra’dan Avrupa’ya bağlayan bir koridor. Bu koridorla ilgili bilhassa de Birleşik Arap Emirlikleri, Irak, Türkiye burada hassas davranıyoruz. Hızla de bu projeyi hayata geçirmenin uğraşı içerisindeyiz. Şu an prestijiyle Dışişleri Bakanlarımız, Ulaştırma Bakanlarımız müşterek bir çalışmanın içine girerek bir kaç ay içinde uygulamaya geçirmenin çabası içinde olacağız.”
“KARABAĞ’DA ATILAN BU ADIMLAR HAKİKAT ADIMLAR DEĞİL”
Azerbaycan-Ermenistan ortasındaki tansiyonun sorulması üzerine ise Erdoğan şunları söyledi:
“Bugün Sayın İlham Aliyev ile de görüşme yaptım. Bu görüşmeden sonra da yarın büyük ihtimalle Sayın Paşinyan ile de bir görüşmem olacak. Bölgeyi sükunete davet etmekten öbür dermanımız yok. Lakin burada bilhassa Karabağ’da atılan bu adımlar yanlışsız adımlar değil. Bunu kabullenmek mümkün de değil. Hakikaten Avrupa Birliği üyesi ülkelerde bunu kabullenmiyor. Charles Michel ile yaptığım görüşme de onlarda bu gelişmelere olumlu yaklaşmıyorlar. Tabi bizde buna olumlu bakmıyoruz. Yarın yapacağımız görüşmede Sayın Paşinyan’a bu hususta ikaz yapmalarını ve katiyen bu türlü bir seçimi kabullenmenin mümkün olmadığını onlara da söz edeceğiz. Şu ana kadar görüştüğümüz tüm dost batılı ülkeler bu türlü bir seçimi kabullenmiyorlar.”
“YENİDEN TAHIL KORİDORUNUN FONKSİYONEL HALE GELMESİNDE ÜMİTSİZ DEĞİLİM”
“Tahıl Anlaşması’nın geleceğini nasıl görüyorsunuz” sorusuna da Erdoğan şu karşılığı verdi:
“Yeniden tahıl koridorunun fonksiyonel hale gelmesinde ümitsiz değilim. Tekrar bu süreç başlayabilir. Fakat Guterres’in bir mektubu var. Kendisinden bu mektubu güncelleyen ikinci bir mektubun gönderilmesi noktasında bir talebimiz olacak. Bu gerek sigorta gerekse swiftle ilgili olarak bunu güncellemesiyle burada yeni bir gelişme olabilir. Bunun da takipçisi olacağız.”
“İSVEÇ’İN ÜZERİNE DÜŞEN VAZİFELERİ YERİNE GETİRMESİ LAZIM”
ABD Lideri Biden ile görüşüp görüşmediğinin sorulması üzerine Erdoğan, ayak üstü görüştüğünü belirterek, “Orada F16 konusunu da görüştük. F16 konusunda maalesef dostlar işi alıyorlar, götürüyorlar ‘İsveç’te İsveç’ diyorlar. Bu biçimde yaklaşım bizi önemli manada üzmektedir. Bu türlü dendiği vakit benim vereceğim bir yanıt var. Siz her şeye ‘kongre kongre’ diyorsunuz. Benim de kongrem var. Benim kongrem Türkiye Büyük Millet Meclisi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden bu cins bir karar geçmediği sürece benim evet demem mümkün değil. Tek başıma karar verecek noktada değilim. Meclisimden geçmesi lazım. İsveç’in üzerine düşen vazifeleri yerine getirmesi lazım. O da üzerine düşen vazifeleri yerine getirmediği sürece tabi ki ben Meclisimin vereceği kararı beklemek durumundayım” dedi.