Editör: Erkavim Yıldırım
Londra’da bulunan Gresham College Profesörlerinden Glenn Wilson’ın araştırmalarına nazaran çoklu vazifeler bilişsel performansı olumsuz etkiliyor. Araştırma yalnızca bir işe konsantre olup yaparken, gelen kutusunda karşılık bekleyen bir e-postanın bile aktif IQ’yu 10 puan olumsuz etkileyebildiğini gösteriyor.
Dünya üzerindeki bilginin %90’ının son 2 – 3 senede oluştuğunu bilerek zihnin ne kadar çok bilgiye maruz kaldığını ve bunun daha da artacağını öngörebiliriz. Bir kişinin günde ortalama 2.600 defa taşınabilir telefonuna dokunduğunu biliyor musunuz? Her vakit ulaşılabilir olmak, tıpkı anda çok şeyi düşünüp çok şeyi yapabilir olmak, işleri önceliklendirmek ve zihnimizde daima açık pek çok pencerenin olması sağlımız açısından pek de hayra alamet değil. Teknolojik gelişmeler ile bir kişi eskiye göre ortalama 10 kişilik iş çıkartıyor.
ZİHİNSEL ZİNDELİĞİ GELİŞTİRMEK NASIL OLUR
Beden zindeliği denince aklımıza “entrainer” etmek yani vücudu daha çok çalıştırmak geliyor. Zihin için ise bu büsbütün geçerli değil. Pekala zihin zindeliği dediğimizde aklımıza ne gelmeli? SiZe Bütünsel Yaklaşım Kurucu Ortağı Sibel Yücesan zihinsel zindeliği; aktif karar verebilme, odaklanma, sorun çözme, kapasiteyi artırma ve gerilimle başa çıkabilme ile açıklayarak şunları söylüyor:
“Günümüzde daima bilgiye ve aktiviteye maruz kalan zihin için zindelik çok kıymetli ve bununla ilgili yapılabilecekler var. Zihinsel zindelik için odağımızdaki organımız beyin ve beynin rastgele bir kas üzere olduğunu, antrenmanlarla güçlenebildiğini, zihin kapasitesinin artırılabilir olduğunu kanıtlayan sayısız araştırma var. Çok kolay alışkanlıklarımızı farklılaştırarak beynimizi ziyadesiyle güçlendirebilmemiz ve sorun çözme kapasitemizi artırmamız mümkün.”
ÇALIŞANLAR İÇİN ZİNDE KALMANIN SIRLARI
Günümüzde yorgun ve ağır olan zihnimiz önemli gerilim altındayken bu süreçleri yönetebilmek, zihni sakinleştirerek ona kulak vermekle mümkün. Gerilimi doğuran en değerli faktör ise ağır ajandalarımızdaki önceliklendirme eforu. Bu efor bizde telaş, tasa, pişmanlık, ıstırap ve uyku bozukluğu yaratıyor. Size Bütünsel Yaklaşım’ın iş yerlerinde zihinsel zindeliği artırmak için geliştirdiği ve işe yaradığı bilimsel olarak kanıtlanmış 10 usul şöyle:
İş arkadaşlarınızı yakından tanımaya ve dostluklar oluşturmaya çaba edin. İş hayatında da en değerli muhtaçlığımız insan olduğumuzun hatırlanması, birilerinin bizi dinlemesi ve paylaşmak değil mi? Ayrıyeten toplumsal dayanak alanları yaratmak da çok kıymetli unutmayın!
Gününüzü planlayın. Keşke yapmasaydım dedikleriniz ve keşke yapsaydım dedikleriniz neler? Bunlarla ilgili bir liste yapın. Bu gerilimi azaltıyor. Bir sürü plan, az vakit var.
Olaylara diğerlerinin bakış açısından bakmaya azami itina gösterin. Bizim olaylara bir bakış açımız var; kendimize nazaran inandığımız, inanmadığımız, gerisinde durduğumuz yahut sorguladığımız bir çok bahis var. Bizim için zorluk yaratan durumlar karşısında sanki iş arkadaşımız, müdürümüz tıpkı durumda ne düşünürdü, nasıl reaksiyon verirdi diye durup bir soralım. Onların gözünden olaylara bakıp farklı bakış açılarından duruma odaklanmak fikir yapınızı saplandığı yerden çıkarıp size esneklik getirecektir.
Atalarımızın dediği üzere: “Sağlam baş sağlam bedende bulunur.” Fizikî zindelik, zihinsel zindelik getirir. Ofis saatlerinde de bol bol hareket etmeye itina gösterin. Asansör yerine merdivenleri kullanın. Hafta sonlarında toplumsallaşmaya hareketi katın.
Zihnimizden günde 60 bin ile 80 bin ortası niyet geçiyor. Bu niyetler ne hakkındaysa hayatımız da ona nazaran şekilleniyor. Olumsuz kanılara kaçmak olumluya odaklanmaktan daha kolay ve beyin bunu öğrenince bir sonraki sefer daha kolay aksiye odaklanabiliyor. Bu yüzden kendinizi olumsuz niyetler ortasında bulduğunuz anları fark edip olumlu niyetleri şuurlu olarak seçin ve odaklanın.
Bol ve pak oksijen ile âlâ uyku beyin için çok değerlidir. Oksijensiz kaldığımızda mevti gerçekleşen birinci organımız beyindir. Mümkünse sık sık odanın penceresini açarak kendinize ve iş arkadaşlarınıza oksijen armağan edebilirsiniz. Bu mümkün değilse kesinlikle binadan dışarıya kısa bir mola için çıkmayı alışkanlık haline getirin. Uyku sıhhatinize çok değer verin.
Beyninize yeni düşünme yolları tanıtın. Mesela ofisteki masanızın farklı bir alanını kullanarak çalışın. Yahut fikirlerinizi bilgisayara değil ortada kağıda yazarak tahlil edin. Kahvenizi karıştırırken ya da başka günlük kolay işleri yaparken daima kullandığınız elinizi değil öteki elinizi kullanın.
Meditasyon ve Mindfulness pratikleri öğrenin ve yapın. En az 5 – 10 dakika nefesinize odaklanmak zihninizi sakinleştirin. Meditasyon sırasında zihniniz daima bir yerlere kaçabilir ve niyetler ortasında gidip gelebilir. Bu son derece olağandır. Kıymetli olan zihin her kaçtığında tekrar tekrar onu şimdiki ana ve nefese odaklayabilmektir.
İHA
Her gün hayatınızın içinde kısa molalar yaratın. Mesela 10 dakikalık bir tatil yapın. Gözlerini kapatın, derin bir nefes alın, kendinizi deniz kenarında düşleyin. Güneşin sıcaklığını hissedin, dalgaları dinleyin, havadaki deniz kokusunu içinize çekin. Bu bir meditasyon aslında. Beyin kandırılabilir. Ne düşünürseniz, hayal ederseniz beyin onu gerçek olarak yaşar.
Sakinleşme teknikleri kullanın. Hayal edin, müzik dinleyin, kalkıp ofis içinde yürüyün, dışarıya çıkın, sevdiğiniz bir iş arkadaşınızla kahve için.
