24 Ağustos’ta 750 baz puanlık faiz artırım kararına imza atan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bu kararı oluşturacak yeri 20 Ağustos gecesi Resmi Gazete’de yayımlanan bir dizi bildirim ile resmen duyururken, yayımlanan 4 bildiri kararıyla birlikte döviz dönüşümlü KKM hesaplarına uygulanan TL hissesine nazaran indirimli değer tesis uygulamasına son verilmişti.
2021 yılının son çeyreğinde yaşanan döviz krizini baskılamak için hayata geçirilen Kur Muhafazalı Mevduat (KKM), 2022 yılının yaz aylarında başlayan ‘seçim ekonomisi’ nedeniyle TCMB tarafından teşvik edici ataklarla birlikte içinden çıkılamaz bir hale evrilirken, bankalara getirilen yeni düzenlemeler ve faiz artırımı ile KKM sistemine girişin önünü kesmek hedefleniyor.
BUGÜN PRESTİJİYLE YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
Merkez Bankası, geçen hafta duyurulan düzenlemelere ait uygulama talimatını bugün prestijiyle bankalara iletti. Alınan 4 bildiri kararıyla birlikte döviz ve altın hesaplarına uygulanan zarurî karşılıklar artırılırken, sadeleşme süreci kapsamında yabancı para mevduattan KKM’ye dönüşüm amacı uygulamasına ve TL hissesine nazaran ilave/indirimli menkul değer tesis uygulamasına son verildi.
Alınan kararın Türk lirasına dönüşleri güçlendirmesi hedeflenirken, KKM havuzundan kayda bedel bir paranın Türk lirasına evrilmesi halinde dolar kurunda gözle görülür bir düşüş görülmesi bekleniyor.
KKM’NİN HAZİNEYE YÜKÜ REKOR KIRINCA MÜDAHALE GECİKMEDİ
Ekonomim.com muharriri Alaattin Aktaş’ın sadece Temmuz ve Ağustos aylarında Hazine’den KKM için toplam 411 milyar liralık ödeme yapılacağını hesaplamasının akabinde kelam konusu tabloyu toplumsal medya hesabından paylaşan CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Bu yıl yalnızca Temmuz ve Ağustos aylarında kur muhafazalı mevduat sahiplerine 410 milyar TL ödenecek… Saray Devleti bir avuç varsıla çalışıyor.” tabirlerini kullanmıştı.
Ekonomistler, KKM uygulamasının vergi mükelleflerine getirdiği yük nedeniyle sürdürülemez olduğuna işaret ederken, tasfiye sürecine ne vakit başlanacağı merak konusuydu. Bu gece itibariyle Resmi Gazete’de yayımlanan kararlar “KKM’de tasfiye için start verildi” biçiminde yorumlanırken, Kur Muhafazalı Mevduat uygulamasına birdenbire son vermenin farklı riskleri bulunuyor.
“TÜRKİYE’DE YENİ BİR KUR KRİZİ SÜRPRİZ OLMAYACAK”
Aktaş, KKM uygulamasını iktisat idaresinin ayağına dolanan bir bela olarak yorumlarken, havuzda biriken paranın 125 milyar doların üzerinde olmasını ise “saatli bomba” halinde özetledi.
2021 yılının Aralık ayında yaşanan kur krizine benzeri bir krizin kapıda olabileceğini belirten Aktaş, bu kadar büyük bir paranın KKM uygulamasına son verilmesi halinde tekrar dolar tevdiat hesaplarına gidebileceğini belirterek, bu türlü bir durum yaşanması halinde Türkiye tarihinin en büyük kur krizlerinden birinin gerçekleşebileceği tez edildi.
Ekonomistler, Türkiye iktisadı için “Aşağı tükürsem sakal, üst tükürsem bıyık” halini alan KKM’nin tasfiyesinde izlenebilecek en mantıklı yolun, KKM’ye yeni girişlerin kapatılmasından geçtiğini belirtti.
