İmtihanlarda en kolay soruların dikkat eksikliğinden ötürü yanlış cevaplanması, ani öfke patlamaları, unutkanlık, gerginlik, vazifeleri tamamlamada zahmet çekme, çabuk sıkılma, bir aksiyonu yapmak için ebeveynlerin birkaç sefer ihtarda bulunmak zorunda kalmaları… Günümüzde pek çok anne babanın muzdarip olduğu bu sıkıntılar Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nun (DEHB) belirtileri olabiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Uzman Psikolog Melis Doğan, son yıllarda giderek yaygınlaşan DEHB’nin tedavi edilmediğinde, akademik ve toplumsal marifetlerin gelişimini olumsuz etkilediğini, ömür kalitesini düşürdüğünü belirterek “Ancak, hakikat teşhis ve tedavi ile birçok insan DEHB ile başa çıkabilir ve başarılı bir hayat sürdürebilir. Anne babaların birtakım yanlışlı yaklaşımları da çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere davranışsal problemleri artırabiliyor” diyor. Uzman Psikolog Melis Doğan çocuklarda dikkat eksikliğini artıran 6 yanlışlı ebeveyn yaklaşımını anlattı, dikkat eksikliğine karşı 7 tesirli teklifte bulundu.
Pozitif yaklaşın
Çocuğunuzda hoşunuza gitmeyen, sıkıntılı davranışlara odaklanmak yerine olumlu davranışlarına odaklanın. Hakikat bulmadığınız davranışlarını uzun uzun eleştirmeyin. Çocuğunuz yeterli davrandığınızda yahut bir muvaffakiyet elde ettiğinde, bir işin üstesinden geldiğinde övgüde bulunup, bir çizelgeye yıldız koyabilir, her hafta yıldızları toplayarak ona uygun mütevazı bir ödül verebilirsiniz. Olumsuz davranışlarında da eksi koyup buna nazaran yaptırım uygulayabilirsiniz.
Rutin uygulamalarınız olsun
Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB’li çocuklar için, rutin sistem epeyce kıymetlidir. Bu, çocuğun günlük hayatını planlamayı ve organize etmeyi kolaylaştırır. Bu nedenle, konutta bir rutin oluşturmak ve çocuğun günlük planını belirlemek önemlidir” diyor.
Sınır belirleyin
Sınır belirlemek çocuğun davranışlarını denetim etmesine yardımcı olurken, problemle çabaya karşı yarar sağlayabiliyor. Lakin, bu hudut belirlemeleri sert değil, esnek formda uygulayın.
İyi bir bağlantı kurun
DEHB’li bir çocukla âlâ bir irtibat kurmak, ebeveynlerin çocuklarının davranışlarını daha uygun anlamalarına yardımcı olabilir. Çocuğunuzla açık ve anlaşılır bir halde konuşun, onların hislerini anlamaya çalışın ve hislerini paylaşın.
Güçlü taraflarına odaklanın
Çocuğunuzun güçlü istikametleri, onların özsaygılarını artırır ve DEHB üzere davranışsal sorunları azaltabilir. Bu nedenle kesinlikle çocuğunuzun güçlü taraflarını keşfedin ve bu taraflarını geliştirmelerine yardımcı olun.
Düzenli spor ve uyku tertibi sağlayın
Düzenli spor DEHB bozukluğu olan çocukların gerilim düzeylerini azaltabilir ve meseleleriyle uğraş etmelerine yardımcı olabilir. Sağlıklı bir uyku tertibi de çocukların dikkatlerini toplamalarına ve daha uygun davranışlar sergilemelerine yardımcı olacaktır.
Farkında olun
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu hakkında bilgi edinmek, çocuğunuzun davranışlarını daha düzgün anlamanızı sağlayacağından uzmanlar tarafından hazırlanan kitaplar, makaleler yahut seminerlerden yararlanabilirsiniz. Ayrıyeten DEHB’li bir çocukla başa çıkmak kuvvetli bir durum olduğundan takviye alabileceğiniz kümeler yahut uzmanlarla irtibata geçmek yararlı olabilir. Bu dayanakların hem ebeveynlerin hem de çocuğun hayatını kolaylaştırabileceğini belirten Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB tedavisinin çoklukla bir kombinasyon halinde ilaç tedavisi ve davranış terapisi olarak uygulanır. Davranış terapisi; sorun çözme, vakit idaresi, ödül sistemleri, toplumsal hünerler ve duygusal düzenleme üzere bahislerde bireylere yardımcı olur. İlaç tedavisi de semptomları azaltabilir ve tedaviye katkıda bulunabilir” diyor.
xxxxxxxxxxx Kutu xxxxxxxxxxxxx
DEHB’yi artıran 6 yanlışlı ebeveyn yaklaşımı!
Uzman Psikolog Melis Doğan anne babaların kimi yanılgılarının, çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere birtakım davranışsal sıkıntıları artırabildiğini belirterek, 6 kusurlu ebeveyn yaklaşımını şöyle sıralıyor;
- Yetersiz disiplin: Disiplin çocuğun tertipli ve yapan davranışlar sergilemesine yardımcı olur. Yetersiz disiplin ise çocuğun davranış denetimi ve nizamlı bir hayatı takip etmesinde meselelere yol açabilir.
- İletişim eksikliği: İletişim eksikliği, çocukların gereksinimlerinin ve hislerinin anlaşılmamasına neden olabilir. Bu da çocuğun DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
- İlgi eksikliği: İlgi eksikliği, çocukların kendilerini yalnız hissetmelerine neden olabilir. Bu da çocukların davranış sorunları geliştirmesine ve DEHB üzere meseleler yaşamasına yol açabilir.
- Kural koymamak: Çocuklar için kurallar, hudutlar ve rutinler epeyce kıymetlidir. Kurallara uymama, çocukların sistemsiz davranışlar sergilemesine ve DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
- Bilinçsiz yaklaşım: Bazı ebeveynler, çocuklarına nasıl gerçek davranacakları ve problemlerini nasıl çözecekleri konusunda kâfi bilgi sahibi olmayabilirler. Bu da çocukların DEHB üzere davranışsal sorunlar yaşamasına neden olabilir.
- Çatışma ve gerilime yol açan konut ortamı: Gerek anne babanın birbiriyle gerekse çocuklarıyla sık sık çatışması ve gerilimli bir konut ortamı, çocukların gerilim düzeylerini artırabilir ve DEHB üzere davranışsal sorunlara yol açabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
