İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Devir Milletvekili Genel Seçimi’nde alınan sonuçlara ait bir açıklama yaptı. Ekrem İmamoğlu, Tanju Özcan üzere isimlerden sonra değişimin kural olduğunu bir Japon atasözü ile açıklayan Tunç Soyer, “Zafer değil mağlubiyet öğretir” dedi.
Partisini eksikleri ve kusurlarının olduğuna değinen Tunç Soyer, değişime gereksinim olduğundan kuşku olmadığını da aktardı.
Tunç Soyer değişim iletisini şu biçimde kaydetti:
YENİ SİYASET BELGESİ
İZMİR DURUŞU
Cumhuriyetin 100. Yılındayız.
Cumhuriyet tarihimizin en kritik seçimlerinden birini 14 Mayıs 2023’te gerçekleştirdik.
Bizi kutuplaştıran ve ikiye bölen siyaset lisanına karşın toplumumuz sağduyusunu korumayı
başardı. Ülkemizde her yüz şahıstan 87’si sandığa giderek demokrasimizin bu kıymetli kilometre
taşını tarihe not düştü.
Tercihimiz her ne olursa olsun hepimiz tek bir doğruda buluştuk: Hâkimiyet kayıtsız şartsız
milletindir. Bu seçimde demokrasiye olan tam inancımızı ortaya koyduk ve sonuçları da
olgunlukla karşıladık.
Toplumun sağduyusu ve olgunluğu, Türkiye’de demokrasinin sıhhati ve geleceği konusunda
iyimser olmamıza ne yazık ki kâfi değil.
Türkiye hakkında düşünen, yazan ve konuşan pek çok kişi üzere, ülkemizde siyasetin toplumun
çok gerisinde kaldığı gerçeğini gözlemliyor ve tasa ediyoruz.
Bugün gelinen noktada, Türkiye’nin durumu ve geleceğinden çok partimizin tartışmaya konu
edilmesini ıstırapla karşılıyoruz.
Bu tartışmaya evvel İzmir’den bakmaya uğraş edeceğiz. İzmir, CHP’nin açık orta en yüksek oy
aldığı Büyükşehir’dir. Onlarca yıldır üreterek değil de rant elde ederek zenginleşmekten
fazlasına aklı ermeyen iktidarlar tarafından ihmal edilmiş, rölatif olarak fakirleştirilmiş olan
İzmir, bütün bu süreç boyunca, kararlılıkla CHP’ye takviye vermeyi sürdürmüştür.
İzmir ebediyen hayattan yanadır. Hep özgürlüklerin tarafında olmuştur. Eşit ve eşitlikçi
ruhuyla, kendisiyle ve kendisi üzere olmayanlarla barışık kültürüyle İzmir, otoriter ve popülist
siyasal iklimin ülkemizdeki biricik panzehridir.
Partimiz CHP, üniversal kıymetlerin ülkemiz siyasetindeki en güçlü savunucusudur. İşte bu
nedenle CHP ve İzmir ortasındaki güçlü bağlantı bir tesadüf değildir. Her ikisinin de özünde
Anadolu’dan dünyaya uzanan bir uygarlık köprüsü inşa etme çabası yer almaktadır.
Yazık ki pahalı partimiz CHP’nin birçok kişi tarafından, kendi mesleği yahut popülaritesi için
harcanabilir kolay bir kurum olarak görüldüğünü gözlemliyoruz.
Ülkemizin bu güç kaideleri altında, kamu vicdanını ihlal ederek yürütülen tartışmaların dışında
kalmak İzmirli olma sağduyumuzun bir sonucudur.
Bu duruş; güçsüzlük ya da zafiyetten değil, zerafettendir.
Her şeyden evvel belirtmek gerekiyor ki, seçim gününde demokratik bir çerçevenin çizilmiş
olması seçimin adil olduğu manasına gelmiyor.
14 Mayıs’ta gerçekleşen seçim adil bir seçim değildi. Millet İttifakı ve CHP’nin karşısında bir
siyasi parti ya da bir ittifak değil, bir parti-devlet vardı. Bu tespit seçimin kaybedilmiş
olmasının bir mazereti değil, bir gerçekliğin tanımı ve bu oluşumun devletle bütünleşmesi
sürecinde gerekli tepkilerin gerçekleştirilememiş olduğunun da kabulüdür.
2013’te Seyahat protestoları mazeret edilerek başlayan süreç, özgürlüklerin kısıtlandığı, anayasal
hakların yok sayıldığı keyfi bir tertibe dönüştü. 2018’den itibaren uygulamaya konan
ekonomi siyaseti ise, bir devletin devlet olmasının en değerli ögelerinden biri olan
parasının süratle değersizleşmesine, toplumun süratle fakirleşmesine neden oldu. Tüm karar
mekanizmalarının tek kişinin yetkisine devredildiği bu süreç devletin giderek acizleştiği bir
dönemi başlattı. Pandemide maske dağıtılamayan, acziyet aşikâr olmasın diye gerçek verilerin
toplumdan gizlendiği bu sistem maalesef, ülkenin yaşadığı en büyük felaket olan 6 Şubat
depreminde bir sefer daha kendisini gösterdi. Zelzeleye müdahale edilemeyen birinci 48 saatte,
hayata döndürülebilecek sayısız canımızı yitirdik.
Türkiye, uzun müddettir, tarihinde gibisi görülmemiş kadar gerçeklerle irtibatı kopuk bir ufka
sürükleniyor. Kendi bekasından öteki rastgele bir önceliği olmayan sistem, tarihinin hiçbir
döneminde olmadığı kadar Türkiye Cumhuriyeti’ni dış tesirlere açık bir duruma düşürdü.
Ülkemizin bağımsızlığı ve geleceği, hiçbir tarihte bu kadar muazzam bir risk altında kalmadı.
Seçimlere bu kurallar altında gidildi. Olağan olarak ana muhalefet partisinin tek başına bile
iktidara meydan okuması ve iktidara talip olması için elverişli bir ortam vardı. Ancak bu
olağanüstü şartlar altında, yirmi yılı aşkın bir müddet boyunca derinleşmiş bir parti-devlete
karşı tek başına uğraş etmektense bütün muhalefeti örgütlemek daha gerçek bir tercih
olacaktı. Toplum da bu tercihi coşkuyla onayladı.
Ne yazık ki, ittifakın selameti gerekçesiyle, sol-sosyal demokrat telaffuzlardan uzaklaşılmış
olması; CHP’nin sahiden ne söylediğinin de anlaşılmamasına ya da söylediklerinin kaybolup
gitmesine yol açtı. Bu durum, CHP’nin sağcılaşmasına alkış tutanları cesaretlendirdi.
Meydanlarda, TV kanallarında, toplumsal medyada, sağ müttefiklerimizden dahi büyük bir
coşkuyla sağcı telaffuzlarını lisana getirenlere tanıklık ettik.
Oysaki bizim bu ülke için, bu dünya için söyleyecek çok kelamımız var. Bu kelamlar, her bir
vatandaşımızın vicdanından süzülen doğrularımızdır. Bu kelamlar, toplumsal demokrasinin evrensel
değerlerinde kaynağını bulur. Sözlerimiz, bizi ayıran özelliklerimizden çok daha güçlü olan
ortak kıymetlerimize dayanır.
İşte bu yüzden artık susmanın değil, konuşmanın tam vakti.
DEMOKRASİ
Şimdi CHP’nin toplumsal demokrat kıymetlerine sahip çıkmanın ve bu hoş ülkenin geleceği için
doğru bildiklerimizi özgürce söylemenin vaktidir. Artık, daha hoş bir ülke kurmanın
vaktidir.
Biliyoruz ki bütün istekler, imkânsızlıklar, kabullenişler, otoriter ve popülist siyasi iklimin
ürünüdür. Bu zehirli siyasi iklimin baskısı altında kalmayan her bir insanımızın özgürlüğü,
eşitliği ve barışı tercih edeceğinden hiç kuşkumuz yok.
Türkiye’nin asıl sıkıntıları eşitsizlik yerine kapsayıcılığı, iktisatla birlikte ekolojiyi ve
otokrasi yerine demokrasiyi büyütmektir.
Demokrasi, önce buyrukta ülkenin her bir pahasını bir zenginlik addeden bir anlayışla, tüm alt
kimliklerin rezervsizce doyasıya yaşandığı bir huzur ortamında, bireyin hayat kalitesini
yeşertecek bir hak sistemini kurma gayretidir.
Bu hak nizamı; hiçbir bireyin hiçbir münasebetle bir başkasından ayrılmadığı, tıpkı kurallar ve
fırsatların herkes için var olduğu bir tertiptir.
Demokrasi; Temel hak ve özgürlüklerin vazgeçilmezliğinde; birey, toplum ve tabiat için
hukukun üstünlüğünü temel alan bir bedeller manzumesidir.
Demokrasi, 4-5 yılda bir sandığa gitmekten ibaret değildir. Demokrasi, sonuçları prestijiyle,
eğitimde fırsat eşitliğinden, gelir dağılımındaki adalete, şeffaflık ve hesap verilebilirlikten,
katılımcılığa ve özgürlüklerden, kontrol ve denetim sistemlerinin işlerliğine kadar uzanan
insanlığın en büyük inovasyonlarından biridir. Yoksulluğun ortadan kalkması da, emeğin
hakkını alması da, işsizliğin sona ermesi de lakin demokrasinin gerçek manada işlemesiyle
mümkündür.
Tüm kurum ve kurallarıyla işleyen bir demokrasi bu ülke insanlarının temel hakkıdır.
Geleceğin Türkiyesi’nde Cumhuriyetimiz halkın kayıtsız ve koşulsuz hükümran olduğu yeni bir
demokrasi anlayışıyla taçlanmalıdır.
GELECEĞİN TÜRKİYESİ
Gelecek, kaçırılan değil, kullanılan fırsatlarla şekillenebilir. Ülkenin yenilenme sürecini
başlatmak için de önümüzde sayısız fırsat bulunmaktadır. Yeniliğe hazır olmak ve dayanışma,
bu sürecin iki ana taşıyıcısı olacaktır.
Türkiye, tıpkı yüz yıl evvel Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde olduğu üzere bugün de bu
büyük dönüşümü inşa etmeye muktedirdir.
Mart 2023’te İzmir’de gerçekleştirdiğimiz İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nde ülkenin temel
meseleleri ve yenilenmesiyle ilgili kararlar almıştık. Bunların kimilerini burada hatırlatma
ihtiyacı duyuyoruz:
Hâkimiyetin kayıtsız kuralsız milletin egemenliğinde olması için demokrasinin evrensel
ilkelerine, hukukun üstünlüğüne dayalı ve tabiat haklarını kapsayan yeni bir sivil anayasa
hazırlanmalıdır.
Türkiye geleceğini sivil bir ruh, ortak akıl, vicdan ve tabiatla ahenk içinde inşa edebilir.
Geleceğin Türkiyesi’nin birinci önceliği dünyanın değişen şartlarında iktisadi dayanıklılığı
sağlamak olmalıdır. Bunun temel yolu da demokrasinin üniversal kurallarına sahip çıkmaktır.
İfade özgürlüğü, toplanma ve örgütlenme özgürlükleri, kültürel ve manevi varlığın korunması,
adalete erişim hakkı, bağımsız yargı, en temel toplumsal ve siyasi haklar olarak kabul edilmelidir.
Yaşamın her alanında kamu, sivil toplum ve özel dal birlikteliğine dayalı politikalar
oluşturulmalıdır.
Avrupa Birliği tam üyeliği müzakere sürecine kararlılıkla devam edilmelidir.
Kadınların siyasete ve istihdama iştiraki, idare kademelerinde misyon almaları için
önündeki tüm mahzurlar kaldırılmalıdır. İstanbul Kontratı yürürlüğe konmalıdır.
Temsilde adaleti temel alan bir seçim sistemi oluşturulmalıdır. Siyasi Partiler Kanunu katılımcı
bir anlayışla tekrar düzenlenmeli, Siyasi Etik Yasası çıkarılmalıdır.
İktisadi gelişme hiçbir toplumsal kısmı dışarıda bırakmayacak, ekoloji ve iktisat arasında
ayrılığı ortadan kaldıracak biçimde yönetilmelidir.
Tüm siyasetler, ülkenin yetişmiş beşeri sermayesine kelam ve iştirak hakkı tanınarak
hazırlanmalıdır. Her bahiste liyakate dayalı, şeffaf ve hesap verebilir takımlar için en uygun
koşullar oluşturulmalıdır. Bunun için öncelikle, laik, demokratik ve eleştirel düşünmeyi esas
alan ferdî yetenek ve hünerleri ortaya çıkartan bir eğitim stratejisi belirlenmelidir. Bu
nedenle, ülkenin beşerî sermayesini ve entelektüel kapasitesini geliştirici bir eğitim politikası
hazırlanmalıdır.
Veri idaresi, dijitalleşme ve stratejik planlama ülkenin temel önceliklerinden biri olmalıdır.
Ülkenin her karış toprağı için maksadına uygun ve fiziki planlamaya dayalı kullanım stratejileri
hazırlanmalıdır. Kritik alanlar korunmalıdır. Mekânsal planlama ülkenin farklı ihtiyaçlarını
gideren katmanlar ortasında çatışma değil eşgüdüm üzerine kurulmalıdır. Bu doğrultuda,
havza ölçeğinde bölgesel gelişme planları hazırlanarak bu bölgeler birbirlerini ve dünya
tedarik zincirlerini verimli bir halde besleyebilecek biçimde tasarlanmalıdır.
Geleceğin Türkiyesi’nde bölgeler ortası eşitsizliğin ortadan kaldırılması için bütüncül bölge
planları doğrultusunda tedbirler alınmalı, bu gayeye yönelik teşvik mekanizmaları
uygulamaya konarak teşviklerin tesir tahlili yapılmalıdır.
Türkiye’nin inançlı bir üretim üssü ve memleketler arası ticarette bir odak noktası olması için
gerekli siyaset ve stratejiler uygulanmalıdır.
Geleceğin dünyası kentlerin dünyasıdır. İnsan hayatının yerküredeki devamlılığı için
şehirlerde atılacak adımlar hayati ehemmiyet taşımaktadır ve yeni bir iktisadî anlayışın hayata
geçirileceği en önemli yerler kentlerdir. Afetlere dirençli, inançlı, döngüsel, tabiatla uyumlu
ve kriz idaresinin muvaffakiyetle yürütüldüğü kentler iktisadi gelişmenin temel yapı taşları
olacaktır.
Yerel idarelerin bütçe ve yetkileri artırılmalı, merkezle bağları yine tanımlanmalı, salt
temsili demokrasi yerine, hayatın her alanını kapsayan mahallî idareler demokrasisi
Belediyeler eliyle güçlendirilmelidir. Halkın yerelde kendi ömrüyle ilgili kararlar alması
sağlanmalıdır.
Kapsayıcı bir konut siyaseti olmadan iktisadi kalkınma sağlanamaz. Türkiye’de yaşayan
herkesin nitelikli, dirençli konutlarda ve kentlerde barınma hakkı vardır. Kentsel dönüşüm
projelerinde soylulaştırma, mülksüzleştirme siyasetlerine son verilmeli ve adil toplumsal konut
politikaları geliştirilmelidir.
Tarım yeni yüzyılın stratejik bölümlerinden biridir. Tarımda kendine yeterlilik ve gıda
güvenliği kamunun garantisi altına alınmalıdır. Küçük aile işletmeleri ve kooperatiflerin
gelişmesi desteklenmeli, tarıma dayalı endüstride aktif bir paydaş olmaları sağlanmalıdır.
CHP’DE DEĞİŞİM VE YENİLİK
Bir Japon Atasözünde söylendiği üzere; “Zafer değil mağlubiyet öğretir”. CHP’nin eksikleri ve
kusurları olduğundan, bir değişime muhtaçlık duyulduğundan kuşkumuz yok.
Dünyanın ve ülkenin yaşadığı değişime ayak uydurabilecek dinamizmi ve esnekliği partiye
kazandıracak yeni bir örgütlenme anlayışına gereksinimimiz var.
Elbette, CHP’de gereken esaslı değişim hakkındaki fikir ve görüşlerimizi partinin yetkili
kurullarında müzakere edeceğiz fakat şimdilik şu kadarını belirtelim ki, öncelikle yeni bir üye
yapılanmasına muhtaçlık var. 1.350.000 civarında olan üye sayısını en kısa müddette 2-3 katına
çıkarmak zorundayız.
İzmir’in 170.000 civarında olan üye sayısını en kısa müddette 2 katına çıkartmayı şimdiden
taahhüt ediyoruz. Aidiyet duymayan, bunun için elini taşın altına sokmayan seçmen
tabanının zorluklar karşısında direnmesini ve harekete geçmesini bekleyemeyiz.
Ancak her yeni üye, sokakta, mahallede kentte daha fazla temsil, daha fazla güç daha fazla
oy ve daha büyük muvaffakiyetler demektir. Elbette parti üyeliği, şahsî ihtiras ya da ikbal
beklentileriyle ortaya çıkan sığ bir rekabete hapsedilemez. Partimize üye olmak, ortak aklın
bir kesimi olmayı ve memleketimizin ortak mukadderatını güzelleştirmek için fedakârlık yapmayı
gerektirir. CHP üyeliği istekli bir uğraşın kesimi olmaktır.
CHP bu ülkede değişimin, ihtilalin fitilini ateşlemiş bir partidir.
Onun altı okundan biri Devrimciliktir ve ateşi hiç sönmez. Bu çerçevede beklenir ki, geniş
kapsamlı bir “Özeleştiri Buluşması” yapılsın. Eksikler, yanlışlar ve yapılması gerekenler tespit
edilerek bir takvime işlensin.
CHP pek çok hususta eleştirilse dahi bu ülkeyi Cumhuriyet ülkülerini koruyarak geliştirecek
en temel kurumdur.
Bu nedenle CHP, Cumhuriyetin ikinci yüzyıla yakışan demokratik bir parti tüzüğü
yenilenmesini derhal yapmalıdır.
Her kademede lokal idare yönetici adayları için bir havuz oluşturularak en az beş yıl
öncesinden bu misyonlara, her düzeyde eğitilerek hazırlanmalıdır.
Ön seçimler de aday yoklaması da direkt parti üyeleriyle yapılmalıdır.
Her partili halkla “sahici” alakalar kurmalıdır.
Bölge, ülke ve dünyadaki gelişmelerle ilgili olarak parti üyeleri için nizamlı ve daima bir
bilgilendirme sistemi oluşturulmalıdır.
Parti dışı nitelikli insan gücünden partinin istifade kanalları açık tutulmalıdır.
Siyaset siyasi seçkinlerin sahnelediği, toplumun da seyredip alkışladığı yahut protesto ettiği bir
gösteri değildir, olmamalıdır.
Büyük umutlarla sandığa koşan milyonların karar alma sistemlerine iştirakinin önü
açılmalıdır.
Eğer bir parti-devlete karşı uğraş ediyorsanız yahut bir parti sandıktan aldığı gücü istismar
edip devleti ele geçiriyorsa, toplumun gerçek özne olması muhtaçlığı her zamankinden de
yüksektir. Siyaset toplumu düzgünleştirme sanatıysa o sanat fakat toplumla birlikte yapıldığında
eşsiz bir pahaya kavuşur ve maksatlarına ulaşır.
CHP, toplumun tüm kısımlarına ve 81 ilin tamamına eşit yakınlıkta durmalıdır. CHP aydınlık
Türkiye’nin garantisidir.
İzmir’in CHP’si tam da bunu yapar.
Kimsenin kuşkusu olmasın.
Gün gelir, bu ülke, bu toprakların beslediği zihinler, hakikat yerde duran siyasi anlayışın hakkını
teslim eder.
Biz, o güne en kısa müddette ulaşmak için ya bir yol bulacağız ya da bir yol açacağız.
Çok düzgün biliyoruz ki hepimiz daha uygununu hak ediyoruz.
Hiç elbet bu yolu yalnız yürümeyeceğiz. Bu ülkenin her bir insanına, her bir gencine
inancımız tam.
Yolumuz engebeli, yolumuz uzun ancak gayemiz hoş, o gayeye giden seyahat güzel…
Hep birlikte ileriye, düzgüne, doğruya, hoşa yürümeye devam edeceğiz ve kesinlikle başaracağız.
Tunç Soyer
